VA – топ элементтері.

Түссіз, иiссiз, дәмсіз газ-

• азот

• оттек

• сутек

• неон

Молекуласында 3 химиялық байланыс болады -

• кремний

• сутек

• азот

• күкірт

Кәдiмгi жағдайда азот тек кана литиймен әрекеттесіп түзедi -

• Li3N5

• Li2N

• Li4N

• Li3N

Қыздырғанда немесе электр разряды мен әсер еткенде көптеген заттармен реакцияласады , әдетте , тотықтырғыш қасиет көрсетеді (азот электртерiстiлiгi бойынша фтор мен оттектен кейін 3-ші орында), тек фтор және оттек пен әрекеттескенде тотықсыздандырғыш қасиет көрсетеді –

• күкірт

• оттек

• азот

• сутек

Азотты аммиак , азот қышқылы және азотты шикізат ретінде колданады -

• техникада

• топырақ құнарландыру үшін

• медицинада

• тыңайтқыштарды өндіру үшін

Топырақтағы азотты байланыстырушы бактериялар ( түйнекті бактериялар, азот бактериялары ) тiршiлiгiн жойған соң минералдану нәтижесінде топырақты байытады –

• Азотфиксация

• сутектермия

• этерефикация

• биохимия

Жыл сайын жиналатын азоттың салмағы –

• 20 кг

• 15 кг

• 35 кг

• 25 кг

Жоңышқа егілген әр гектарға жиналатын азот –

• 150-400 кг

• 100-400 кг

• 100-300 кг

• 250-500 кг

Организмдер тіршілігін жойған соң олардың нәруыздары шіріткіш микроорганизм көмегімен аммиак түзіп ыдырайды –

• абиогенез

• кальцийтермия

• сутектермия

• аммонификсация

Аммиак өсімдіктерге ішінара сіңеді және бактериялар оны ішінара нитраттарға айналатын процесс –

• Нитрификсация

• Азотфиксация

• Аммонификсация

• Денитрификация