АЯЗ БИ, Ә-31

М. Әуезовтің айтуы бойынша баяғы замандағы елдің дүниеге көзқарасын білдіретін, я сол көзқарастың белгілі ізін көрсететін, онан соң елдің белгілі салтын білдіретін, арнаулы үлгі айтатын, жамандықты жерлеп, жақсылықты көтеріп айтқан, ойдан шығарған көтерме әңгіме

• әпсана

• миф

• аңыз

• ертегі

Өткен ғасырдағы қоғамның, халықтың өмірі, тұрмысы суреттелген, қиялдан, ойдан туған ғажайып кейіпкерлер болмайтын ертегі

• шыншыл ертегі

• қиял-ғажайып ертегі

• хайуанаттар туралы ертегі

• нақылдық ертегі

Ертегі мазмұнына қарай бөлінеді:

• Қиял-ғажайып ертегілер

• Жан-жануарлар туралы ертегілер

• Ғибраттық ертегілер

• Шыншыл ертегілер

"Аяз би" ертегісінде ақылы, тапқырлығы өзінің заманындағы көп хандардан артық болған хан

• Темір хан

• Бапы хан

• Мадан хан

• Бектемір хан

Мадан хан қырық уәзірін жұмсаған тапсырмалар:

• адамның жаманы

• құстың жаманы

• жануардың жаманы

• шөптің жаманы

Жамен мен уәзірлердің ойындағы құстың, шөптің жаманымен сәйкестендіріңіз (есте сақта, өте маңызды)

• Жаман

• өзі - тікен, арасынан жүрсе киім жыртады, мал жемейді, уәзірлердің ойынша шөптің жаманы

• шеңгел

• жүні ала болғаны сияқты, өзі де ала, бірлігі жоқ, адам пайдасына аспайтын, Жаманның айтуы бойынша құстың жаманы

• қарақоға

• үстінде жүні жоқ, ұсқыны келіссіз, уәзірлердің ойынша құстың жаманы

• қырғауыл

• отқа жақса, отқа жанбайтын, үрсе жалыны мен шоғы бірге сөніп, күлі бұрқырап, үйдің ішін алып кететін Жаманның айтуынша шөптің жаманы

• сауысқан

• үстінде жыртық тоны, басында тері тымағы бар, 5-10 қойды бағып жүрген ұсқынсыз адам

Ханның сарайына келген Жаманға Мадан хан не ұсынады?

• сусын

• қазы

• нан

• көже

• шарап

Жаман ханның өтініші бойынша не нәрселерді сынайды?

• тұлпарды

• ханды

• әйелін

• гауһар тасты

Жаманның тұлпарға айтқан сыны:

• тұлпар есекке шатыс екен

• тұлпар сиырға шатыс екен

• тұлпардың 43 күндік кемдігі бар

• тұлпар үлкен бұғаудан секіре алмайды

Мадан хан кімнің тұлпар туатын буаз биесін қалап алдыртады?

• Ақша хан

• Темір хан

• Әпеке хан

• Зәңгір хан