US BHS JAWA

Rajaning peksi menika asmanipun Jatayu. Piyambakipun

dados mitra kenthelipun Raja Dasarata. Nalika sumerep bilih putra saking

mitranipun dipuncidra dening Rahwana, Jathayu enggal-enggal paring tetulung.

Kreta kencana dipuntrajang kemawon lajeng Shinta dipunrebat. Nanging Rahwana

Nggegegi, boten nguwalaken, dedreg udreg-udregan, rebatan Shinta wonteng ing

gegana.

Paraga utama ing carita iku ....

• Dasarata

• Rahwana

• Shinta

• Jatayu

Dewi Shinta kadusta dening Prabu Rahwana menyang kraton Alengkadiraja. Kanggo njaga

keslametane, Dewi Shinta tansah nggawa cundrik.

Cerita Ramayana kasebat kang nuduhake paraga

antagonis yaiku ….

• Rama

• Rahwana

• Shinta

• Jatayu

Kanggo njaga keslametane, Dewi Shinta tansah nggawa cundrik. Cundrik tegese….

• gunting

• tombak

• keris

• peso

Jathayu sumerep bilih putra saking mitranipun dipuncidra dening Rahwana, Jathayu

enggal-enggal paring tetulung. Kreta kencana dipuntrajang kemawon lajeng Shinta

dipunrebat. Nanging Rahwana nggegegi, boten nguwalaken, dedreg udreg-udregan,

rebatan Shinta wonteng ing gegana. Eman, dene Jathayu kalindih, dipuntatoni saha

dipunajar dening Rahwana. Satunggaling swiwi sengkleh tugel swiwine. Taksih

BAHASA JAWA - 3 - US/SMP /UTAMA/2020

megap-megap dipuntendhang, kumleyang ing awang-awang. Lajeng dhawah siti

keblekan.

Pitutur luhur kang bisa dijupuk saka pethilan crita wayang kasebut yaiku ....

• seneng tetulung marang kanca

• seneng tukar padu karo kanca

• seneng weruh kanca kang nandhang sengsara

• Seneng milara kanca

• mbok rondho

• nini- nini

• Sawer

• Baru klinting

Ki Ageng Pandanaran iku Bupati kang pisanan ing kutha Semarang kang isih

keturunan Sultan Demak yaiku Raden Bagus Sabrang Lor. Kagungan rayi putri

asmane Ni Pandansari. Panjenengane kejaba nyiarake agama Islam uga nggatekake

panguripane rakyat cilik, katitik saka tansah menehi tuladha tetanen kang apik.

Sanajan subur lan makmur ing tlatah kono iku wit asem tetep arang-arang, mula

banjur dijenengke kutha Semarang.

Ki Pandanaran tansah menehi tuladha bab ....

• politik

• tetanen

• kejawen

• ekonomi

Kang ora kalebu crita rakyat legenda, yaiku ....

• Kancil memitran karo kebo

• Dumadine Kaliwungu

• Nyi Pandansari

• Roro Jonggrang

Bhatara Khatong utawa sunan katong nyebarake agama islam ing Kendal. Cara

kanggo ngajak empu pakuwaja kersa ngrasuk islam yaiku dianaake perang tandhing

karo sunan katong, yen sunan kathong menang, pakuwaja gelem mlebu Islam lan

dadi muride sunan kathong.

Carane Sunan Katong ngajak Pakuwaja ngrasuk agama Islam yaiku …

• ngangsu Kawruh

• ngajari Maca

• adu Kasekten

• dijak tapa

Nalika adu kasekten pakuwaja ora tau menang. Pakuwaja pengen mlayu lan

umpetan . Kebeneran ing kono ana wit gedhe kang bolong dienggo gawe panggonan

umpetan supaya Sunan Katong ora ngerti kanthi kasektene, Sunan Katong bisa

nemokake Pakuwaja lan Pakuwaja ngaku kalah. Akhire pakuwaja mlebu Islam

dening Sunan Katong wit sing dienggo umpetan Pakuwaja diparingi jeneng wit

Kendal. Wit Kendal iku wohe akeh warnane abang enom, werno abang iku ditegesi

padhang. Dadi ing panggonan kuwi Pakuwaja kabuka atine lan pikirane pandhang

BAHASA JAWA - 4 - US SMP/UTAMA/2020

banjur kersa mlebu Islam.

Crita legenda iku latar panggonane ana ing ....

• Kendal

• Kaliwungu

• Semarang

• Pekalongan

Alaning liyan den andhar

Ing becike liyan dipunsimpeni

Becike dhewe ginunggung

Kinarya pasamuan

Nora ngrasa alane dhewe ngendhukur

Mung mangkono wateknya

Nora kena denpendhaki

Tembang Pangkur iku cacahe guru gatra ana ....

• 6

• 7

• 8

• 9