
PISA 18 нұсқа (қазақ тілі)
Quiz
•
Education
•
6th - 8th Grade
•
Hard
Altynai Nurgazy
FREE Resource
Enhance your content in a minute
28 questions
Show all answers
1.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Тұтас мәтін. Динозаврлардың газ шығарындылары жерді жылытты ма?
Сауроподтар метанның үлкен көздері ретінде
Метан сауроподтарының қанша шығаратынын есептеу үшін ғалымдар өсімдік жамылғысының бір шаршы километріне (0,4 шаршы шақырым) шамамен он сауропод бар деп есептеді.
Команданың қазіргі күйіс қайыратын жануарларды талдауы сауроподтың күніне шамамен 4,2 фунт (1,9 келі) метан шығаруы мүмкін екенін көрсетеді. Салыстыру үшін американдық сиыр тәулігіне орташа есеппен 0,4-0,7 фунт (0,2-0,3 кг) бере алады .
Сауроподтар өмір сүрген кезде 29 миллион шаршы миль (75 миллион шаршы шақырым) өсімдік жамылғысы бар деп есептесек, олардың жаһандық метан өндірісі жыл сайын 520 миллион метрикалық тоннаға жетуі мүмкін.
«Сауроподтардың метан шығаруы қандай деген сұраққа бірінші рет келгенде, мен біздің математика болжағаннан гөрі азырақ болжаған болар едім», - деді Уилкинсон, зерттеуі 8 мамырда Current Biology журналында жарияланған .
«Біздің бағалауларымызға байланысты үлкен белгісіздіктер бар екені анық, бірақ олар сауроподтар шығаратын метан мөлшері табиғи және жасанды метанның барлық заманауи жаһандық көздеріне тең болуы мүмкін деп болжайды».
(Блог жазбасын оқыңыз: «Сауропод динозаврларының өмірі». )
Ғылыми болжамдарға негізделген метанды зерттеу
Уилкинсон мен оның әріптестері өз талдауларында бірнеше сауатты болжамдар жасағанын мойындайды, ал ас қорыту физиологы Маркус Клаус келіседі.
Зерттеудің бір бөлігі болмаған Клаус, мысалы, команданың дене салмағына негізделген метан шығарындыларын есептеулері динозаврлардың ең жақын туыстары болып табылатын құстарды емес, қазіргі бауырымен жорғалаушылар мен сүтқоректілерді өлшеу арқылы жасалғанын атап өтті. Мәселе мынада, өсімдікпен қоректенетін құстардың метанның қанша бөлетіні әлі белгісіз.
Цюрих университетінің қызметкері Клаус: «Егер біз шөпқоректі құстардың мөлшері ұқсас шөпқоректі сүтқоректілерге қарағанда аз метан шығаратынын байқасақ, онда ... барлық есептеулерді қайта жасау керек еді», - деді.
Есептеулерге қарамастан, қазба қалдықтары сауроподтардың бізден әлдеқайда жылы әлемде өмір сүргенін анық көрсетеді. «Адамдар кейде оны супер-жылыжай деп сипаттайды», - дейді зерттеудің авторы Уилкинсон.
Динозаврлар шығарындыларын жылынумен жақсырақ байланыстыру үшін Цюрих Клаус университеті климаттық модельдеушілер мен палеонтологтар сауроподтардың гүлдену кезеңінде метанның жоғарылау белгілерін іздей бастайды.
Ақыр соңында, зерттеудің бірлескен авторы Уилкинсон «өмір өз ортасының физикасы мен химиясын қалыптастыруда үлкен рөл атқара алады» деп қосты.
Сауроподтардың метан шығаруы туралы ақпарат бүгінгі климат өзгерісін түсінуге қалай көмектеседі?
Бұл ақпарат қазіргі сиыр бағу әдістерін жақсартуға көмектеседі.
Бұл тек тарихқа қызығатын адамдар үшін қызықты.
Бұл деректер ежелгі климаттың қалай өзгергенін түсінуге үлес қосады.
Сауроподтар туралы ақпарат климатқа еш әсер етпейді.
Answer explanation
Түсіндірме:
Мәтінде Уилкинсон мен Цюрих ғалымдары бұл деректерді ежелгі “супер-жылыжай” климатпен байланыстырып, климаттық модельдеуге пайдаланатынын атап өтеді.
2.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Тұтас мәтін. Динозаврлардың газ шығарындылары жерді жылытты ма?
Сауроподтар метанның үлкен көздері ретінде
Метан сауроподтарының қанша шығаратынын есептеу үшін ғалымдар өсімдік жамылғысының бір шаршы километріне (0,4 шаршы шақырым) шамамен он сауропод бар деп есептеді.
Команданың қазіргі күйіс қайыратын жануарларды талдауы сауроподтың күніне шамамен 4,2 фунт (1,9 келі) метан шығаруы мүмкін екенін көрсетеді. Салыстыру үшін американдық сиыр тәулігіне орташа есеппен 0,4-0,7 фунт (0,2-0,3 кг) бере алады .
Сауроподтар өмір сүрген кезде 29 миллион шаршы миль (75 миллион шаршы шақырым) өсімдік жамылғысы бар деп есептесек, олардың жаһандық метан өндірісі жыл сайын 520 миллион метрикалық тоннаға жетуі мүмкін.
«Сауроподтардың метан шығаруы қандай деген сұраққа бірінші рет келгенде, мен біздің математика болжағаннан гөрі азырақ болжаған болар едім», - деді Уилкинсон, зерттеуі 8 мамырда Current Biology журналында жарияланған .
«Біздің бағалауларымызға байланысты үлкен белгісіздіктер бар екені анық, бірақ олар сауроподтар шығаратын метан мөлшері табиғи және жасанды метанның барлық заманауи жаһандық көздеріне тең болуы мүмкін деп болжайды».
(Блог жазбасын оқыңыз: «Сауропод динозаврларының өмірі». )
Ғылыми болжамдарға негізделген метанды зерттеу
Уилкинсон мен оның әріптестері өз талдауларында бірнеше сауатты болжамдар жасағанын мойындайды, ал ас қорыту физиологы Маркус Клаус келіседі.
Зерттеудің бір бөлігі болмаған Клаус, мысалы, команданың дене салмағына негізделген метан шығарындыларын есептеулері динозаврлардың ең жақын туыстары болып табылатын құстарды емес, қазіргі бауырымен жорғалаушылар мен сүтқоректілерді өлшеу арқылы жасалғанын атап өтті. Мәселе мынада, өсімдікпен қоректенетін құстардың метанның қанша бөлетіні әлі белгісіз.
Цюрих университетінің қызметкері Клаус: «Егер біз шөпқоректі құстардың мөлшері ұқсас шөпқоректі сүтқоректілерге қарағанда аз метан шығаратынын байқасақ, онда ... барлық есептеулерді қайта жасау керек еді», - деді.
Есептеулерге қарамастан, қазба қалдықтары сауроподтардың бізден әлдеқайда жылы әлемде өмір сүргенін анық көрсетеді. «Адамдар кейде оны супер-жылыжай деп сипаттайды», - дейді зерттеудің авторы Уилкинсон.
Динозаврлар шығарындыларын жылынумен жақсырақ байланыстыру үшін Цюрих Клаус университеті климаттық модельдеушілер мен палеонтологтар сауроподтардың гүлдену кезеңінде метанның жоғарылау белгілерін іздей бастайды.
Ақыр соңында, зерттеудің бірлескен авторы Уилкинсон «өмір өз ортасының физикасы мен химиясын қалыптастыруда үлкен рөл атқара алады» деп қосты.
Клаус зерттеушілер есебінің қай тұсына күмән келтіреді?
Сауроподтар ешқашан метан бөлмеген деп санайды.
Олардың зерттеу әдісі тым ескі деректерге негізделген дейді.
Метанды есептеу кезінде құстардың емес, сүтқоректілер мен бауырымен жорғалаушылардың деректері қолданылғанына күмәнданады.
Ол есептеулерде өсімдіктердің түрлері ескерілмеген дейді.
Answer explanation
Түсіндірме:
Клаус мәтінде нақты былай дейді: "...құстардың метан бөлуі жөнінде нақты дерек жоқ, ал есептер сүтқоректілер мен бауырымен жорғалаушыларға сүйенген. Егер құстар аз метан бөлсе, онда есептеулер қайта қаралуы керек еді."
3.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Нұсқаулық мәтін:
 Көпқабатты үй тұрғындары үшін эвакуация ережелері 
Назар аударыңыз!
Бұл нұсқаулық көпқабатты тұрғын үйде төтенше жағдай (өрт, газ иісі, жер сілкінісі және т.б.) кезінде эвакуация жасау тәртібін түсіндіру үшін жасалған.
1. Эвакуация кезіндегі алғашқы әрекеттер:
Дабыл дыбысы немесе төтенше жағдай туралы хабар естісеңіз, сабыр сақтаңыз.
Эвакуация жоспарын есіңізге түсіріңіз және жақындарыңызға хабарласыңыз (егер мүмкіндік болса).
Құжаттарыңызды, ақшаңызды және телефонды алыңыз. Бірақ көп зат жинап, уақыт жоғалтпаңыз.
Электр құралдарын өшіріңіз, есікті жабыңыз.
2. Қауіпсіз жолмен шығу:
Лифтіні қолдануға тыйым салынады!
Баспалдақпен төмен түсіңіз. Балаларды немесе үлкен кісілерді қолдаңыз.
Егер баспалдақ түтінмен толған болса – балконға немесе терезе жанына шығып, көмек күтіңіз.
3. Эвакуация нүктесі:
Үй ауласында немесе әкімдік белгілеген қауіпсіз жерде жиналыңыз.
Құтқарушыларға өзіңіз және отбасы мүшелері туралы хабар беріңіз.
Ешқашан өз бетіңізбен үйге қайтып кірмеңіз – рұқсат тек арнайы қызметтерден кейін ғана беріледі.
Есіңізде болсын:
Эвакуация – қауіптен қашу емес, өмірді сақтау!
Төмендегі жағдайды елестетіңіз:
Сағат түнгі 2:30. Көпқабатты үйде өртке қарсы дабыл іске қосылды. Сен 7-қабаттағы пәтердесің. Қолыңда – ұялы телефон. Не істеу керектігін нақты анықтау үшін, нұсқаулықтан қандай ақпаратты ең бірінші табуың керек?
Балконға немесе терезе жанына шығу керектігін
Электр құралдарын өшіру және құжаттарды жинау керектігін
Лифтіні қолдануға болмайтынын және баспалдақты пайдалану керектігін
Құтқарушыларға өзіңіз туралы ақпарат беру қажеттігін
Answer explanation
Түсіндірме:
Оқушы бұл тапсырмада нақты ситуацияда алдымен қандай әрекет жасау керек екенін анықтауы тиіс. Нұсқаулық бойынша ең маңызды, алғашқы әрекеттердің бірі – эвакуация жолын дұрыс таңдау, яғни лифтіні қолданбай, баспалдақпен түсу. Бұл қауіпсіздіктің басты шарты.
4.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Нұсқаулық мәтін:
 Көпқабатты үй тұрғындары үшін эвакуация ережелері 
Назар аударыңыз!
Бұл нұсқаулық көпқабатты тұрғын үйде төтенше жағдай (өрт, газ иісі, жер сілкінісі және т.б.) кезінде эвакуация жасау тәртібін түсіндіру үшін жасалған.
1. Эвакуация кезіндегі алғашқы әрекеттер:
Дабыл дыбысы немесе төтенше жағдай туралы хабар естісеңіз, сабыр сақтаңыз.
Эвакуация жоспарын есіңізге түсіріңіз және жақындарыңызға хабарласыңыз (егер мүмкіндік болса).
Құжаттарыңызды, ақшаңызды және телефонды алыңыз. Бірақ көп зат жинап, уақыт жоғалтпаңыз.
Электр құралдарын өшіріңіз, есікті жабыңыз.
2. Қауіпсіз жолмен шығу:
Лифтіні қолдануға тыйым салынады!
Баспалдақпен төмен түсіңіз. Балаларды немесе үлкен кісілерді қолдаңыз.
Егер баспалдақ түтінмен толған болса – балконға немесе терезе жанына шығып, көмек күтіңіз.
3. Эвакуация нүктесі:
Үй ауласында немесе әкімдік белгілеген қауіпсіз жерде жиналыңыз.
Құтқарушыларға өзіңіз және отбасы мүшелері туралы хабар беріңіз.
Ешқашан өз бетіңізбен үйге қайтып кірмеңіз – рұқсат тек арнайы қызметтерден кейін ғана беріледі.
Есіңізде болсын:
Эвакуация – қауіптен қашу емес, өмірді сақтау!
Нұсқаулықтағы "Есіңізде болсын: Эвакуация – қауіптен қашу емес, өмірді сақтау!" деген сөйлемнің негізгі мағынасы қандай?
Эвакуация кезінде адамдар қорқып, үйден қашады
Эвакуация – тек өрт кезінде қолданылатын шара
Эвакуация – алдын ала ойластырылған, қауіпсіздікті қамтамасыз ететін іс
Эвакуация – үйдегі мүлікті сақтап қалудың жолы
Answer explanation
Түсіндірме: Бұл сөйлем эвакуацияны тек эмоцияға емес, саналы және жоспарлы әрекетке негізделген өмірді сақтау тәсілі ретінде сипаттайды. Қауіптен қашу емес, құтқарылудың логикалық, қауіпсіз жолы екені көрсетілген.
5.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Нұсқаулық мәтін:
 Көпқабатты үй тұрғындары үшін эвакуация ережелері 
Назар аударыңыз!
Бұл нұсқаулық көпқабатты тұрғын үйде төтенше жағдай (өрт, газ иісі, жер сілкінісі және т.б.) кезінде эвакуация жасау тәртібін түсіндіру үшін жасалған.
1. Эвакуация кезіндегі алғашқы әрекеттер:
Дабыл дыбысы немесе төтенше жағдай туралы хабар естісеңіз, сабыр сақтаңыз.
Эвакуация жоспарын есіңізге түсіріңіз және жақындарыңызға хабарласыңыз (егер мүмкіндік болса).
Құжаттарыңызды, ақшаңызды және телефонды алыңыз. Бірақ көп зат жинап, уақыт жоғалтпаңыз.
Электр құралдарын өшіріңіз, есікті жабыңыз.
2. Қауіпсіз жолмен шығу:
Лифтіні қолдануға тыйым салынады!
Баспалдақпен төмен түсіңіз. Балаларды немесе үлкен кісілерді қолдаңыз.
Егер баспалдақ түтінмен толған болса – балконға немесе терезе жанына шығып, көмек күтіңіз.
3. Эвакуация нүктесі:
Үй ауласында немесе әкімдік белгілеген қауіпсіз жерде жиналыңыз.
Құтқарушыларға өзіңіз және отбасы мүшелері туралы хабар беріңіз.
Ешқашан өз бетіңізбен үйге қайтып кірмеңіз – рұқсат тек арнайы қызметтерден кейін ғана беріледі.
Есіңізде болсын:
Эвакуация – қауіптен қашу емес, өмірді сақтау!
Мәтіндегі құрылым мен стиль қандай мақсатқа қызмет етеді?
Көп көркем сөздер арқылы оқырманды эмоционалды әсерге бөлейді
Қысқа, нақты, нөмірленген құрылым арқылы тез және анық ақпарат береді
Қатаң бұйрық тілі арқылы оқырманды қорқытады.
Ресми тілде жазылғандықтан, тек мамандарға түсінікті
Answer explanation
Түсіндірме: Мәтін қысқа, нақты, тізбектелген және нөмірленген түрде берілген – бұл нұсқаулық мәтінінің классикалық құрылымы, яғни оқырман ақпаратты тез тауып, қолдана алады. Мұндай стиль күнделікті өмірдегі нақты әрекеттерге бағытталған.
6.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Нұсқаулық мәтін:
 Көпқабатты үй тұрғындары үшін эвакуация ережелері 
Назар аударыңыз!
Бұл нұсқаулық көпқабатты тұрғын үйде төтенше жағдай (өрт, газ иісі, жер сілкінісі және т.б.) кезінде эвакуация жасау тәртібін түсіндіру үшін жасалған.
1. Эвакуация кезіндегі алғашқы әрекеттер:
Дабыл дыбысы немесе төтенше жағдай туралы хабар естісеңіз, сабыр сақтаңыз.
Эвакуация жоспарын есіңізге түсіріңіз және жақындарыңызға хабарласыңыз (егер мүмкіндік болса).
Құжаттарыңызды, ақшаңызды және телефонды алыңыз. Бірақ көп зат жинап, уақыт жоғалтпаңыз.
Электр құралдарын өшіріңіз, есікті жабыңыз.
2. Қауіпсіз жолмен шығу:
Лифтіні қолдануға тыйым салынады!
Баспалдақпен төмен түсіңіз. Балаларды немесе үлкен кісілерді қолдаңыз.
Егер баспалдақ түтінмен толған болса – балконға немесе терезе жанына шығып, көмек күтіңіз.
3. Эвакуация нүктесі:
Үй ауласында немесе әкімдік белгілеген қауіпсіз жерде жиналыңыз.
Құтқарушыларға өзіңіз және отбасы мүшелері туралы хабар беріңіз.
Ешқашан өз бетіңізбен үйге қайтып кірмеңіз – рұқсат тек арнайы қызметтерден кейін ғана беріледі.
Есіңізде болсын:
Эвакуация – қауіптен қашу емес, өмірді сақтау!
Сен өз үйіңде немесе мектебіңде эвакуация жоспары бар-жоғын білесің бе? Бұл нұсқаулықты оқу саған не үйретті?
Эвакуация тек төтенше қызметтер үшін маңызды, маған қатысы жоқ
Мұндай нұсқаулықтар бос сөз, нақты жағдай бәрібір басқаша болады
Эвакуация жоспарын білу – әр адамның қауіпсіздігі үшін маңызды екенін түсіндім
Эвакуация жоспары тек үлкен қалаларда ғана қажет болады
Answer explanation
Түсіндірме: Бұл жауап оқушының мәтіндегі ақпаратты өзіне қатыстырып, өмірлік маңызын түсінгенін көрсетеді.
7.
MULTIPLE CHOICE QUESTION
2 mins • 1 pt
Тұтас мәтін.
NASA астронавты Крис Уильямс ғарыш станциясының бірінші миссиясына тағайындалды
NASA астронавты Крис Уильямс Халықаралық ғарыш станциясына бортинженер және 74-экспедиция экипажының мүшесі болып қызмет ететін өзінің алғашқы миссиясын бастайды.
Уильямс қараша айында Роскосмостың ғарышкерлері Сергей Куд-Сверчков пен Сергей Микаевтың сүйемелдеуімен Роскосмостың «Союз МС-28» ғарыш кемесімен ұшырылады. Қазақстандағы Байқоңыр ғарыш айлағынан ұшырылған үштік орбиталық зертхана бортында шамамен сегіз ай болады.
Экспедиция барысында Уильямс адамдарды болашақ ғарыштық миссияларға дайындауға және адамзатқа пайда әкелуге көмектесетін ғылыми зерттеулер мен технологиялық көрсетілімдер жүргізеді.
2021 жылы NASA астронавты ретінде таңдалған Уильямс 2024 жылы 23-ші астронавт сыныбын бітірді. Ол ғарышкерлікке кандидаттық дайындықты аяқтағаннан кейін бірден өзінің алғашқы ғарыш станциясына ұшу тапсырмасына дайындықты бастады.
Уильямс Нью-Йорк қаласында дүниеге келген және Потомакты, Мэриленд штатын өзінің туған қаласы деп санайды. Оның Калифорниядағы Стэнфорд университетінде физика бойынша бакалавр дәрежесі және Кембридждегі Массачусетс технологиялық институтында физика бойынша докторлық дәрежесі бар, оның зерттеулері астрофизикаға бағытталған. Уильямс Бостондағы Гарвард медициналық мектебінде медициналық физика резидентурасын аяқтады. Ол ғарышкер ретінде таңдалған кезде Бостондағы Бригам және әйелдер ауруханасында клиникалық физик және зерттеуші болып жұмыс істеді.
Жиырма жылдан астам уақыт бойы адамдар Халықаралық ғарыш стансасының бортында үздіксіз өмір сүріп, жұмыс істеп, ғылыми білімді ілгерілетіп, ғылыми жетістіктерді Жерде мүмкін етпеді. Станция NASA үшін ұзаққа созылатын ғарыштық ұшулардың қиындықтарын түсіну және жеңу және Жердің төмен орбитасында коммерциялық мүмкіндіктерді кеңейту үшін маңызды сынақ алаңы болып табылады. Коммерциялық компаниялар тұрақты төмен Жер орбитасы экономикасының бөлігі ретінде адам ғарыштық тасымалдау қызметтері мен бағыттарын қамтамасыз етуге бағытталғандықтан, NASA өз ресурстарын Ай мен Марсқа терең ғарыштық миссияларға толықтай жұмылдыра алады.
Крис Уильямс өзінің алғашқы ғарыш миссиясына кімдермен бірге ұшады?
Гарвард медициналық мектебінің ғалымдарымен
Сергей Куд-Сверчков пен Сергей Микаевпен
Стэнфорд университетінің түлектерімен
NASA-ның 23-ші сыныптағы астронавттарымен
Answer explanation
Түсіндірме: Мәтінде Уильямс "Роскосмостың ғарышкерлері Сергей Куд-Сверчков пен Сергей Микаевпен бірге" ұшатыны нақты жазылған.
Create a free account and access millions of resources
Create resources
Host any resource
Get auto-graded reports

Continue with Google

Continue with Email

Continue with Classlink

Continue with Clever
or continue with

Microsoft
%20(1).png)
Apple

Others
By signing up, you agree to our Terms of Service & Privacy Policy
Already have an account?
Similar Resources on Wayground
30 questions
Сұрақтар мен жауаптар
Quiz
•
8th Grade
25 questions
2. ХІРУРГІЧНА ІНФЕКЦІЯ ІІ-В
Quiz
•
KG - University
25 questions
ҚАЗАҚ ТІЛІ
Quiz
•
5th - 12th Grade
30 questions
Вокруг света за 60 минут (но это не точно)
Quiz
•
6th - 8th Grade
31 questions
Викторина по произведению И. Костевич "Предатели"
Quiz
•
8th Grade
30 questions
Информатика 8 нұсқа
Quiz
•
6th - 8th Grade
24 questions
Олимпиада школьников 2024-2025
Quiz
•
7th Grade
28 questions
Білім туралы зан тест
Quiz
•
7th Grade
Popular Resources on Wayground
10 questions
Ice Breaker Trivia: Food from Around the World
Quiz
•
3rd - 12th Grade
20 questions
MINERS Core Values Quiz
Quiz
•
8th Grade
10 questions
Boomer ⚡ Zoomer - Holiday Movies
Quiz
•
KG - University
25 questions
Multiplication Facts
Quiz
•
5th Grade
22 questions
Adding Integers
Quiz
•
6th Grade
20 questions
Multiplying and Dividing Integers
Quiz
•
7th Grade
10 questions
How to Email your Teacher
Quiz
•
Professional Development
15 questions
Order of Operations
Quiz
•
5th Grade
