Отарсыздану үдерісі

Доминиондарға, мандатқа кірген аумақтар, отарлар мен протектораттарға тәуелсiздiк және толық дербестік беру үдерісі:

• Жекешелендіру

• Қарусыздандыру

• Залалсыздандыру

• Отарсыздану

Отарсыздану үдерісінің алғышарты (-тары):

• Отарлық иеліктердің әлеуеті мен ықпалының артуы

• Ұлы географиялық ашулар

• Ұлт-азаттық қозғалыстардың бұқаралық сипат алуы

• Өнеркәсіп төңкерістері

• Метрополияның өз отарлық иеліктеріне бақылауының әлсіреуі

Екінші дүниежүзілік соғыс нәтижесінде өз отарлық иеліктеріне бақылауы әлсіреген метрополиялар:

• Қытай мен Жапония

• Ресей мен Түркия

• Франция мен Голландия

• Италия мен Швеция

Екінші дүниежүзілік соғыста жеңіліс тауып, отарларынан ғана емес, аумақтарының да біраз бөлігінен айырылған мемлекет (-тер):

• Англия

• Италия

• АҚШ

• Жапония

• Германия

Отарсыздану үдерісінің бірінші кезеңі:

• 1943-1956 жж.

• 1945-1950 жж.

• 1960-1965 жж.

• 1970-1975 жж.

1945 жылы тәуелсіздіктерін жариялаған елдер:

• Қытай, Монғолия

• Алжир, Тунис

• Үндістан, Пәкістан

• Вьетнам, Индонезия

1946 жылы АҚШ тәуелсiздiк берген азиялық мемлекет :

• Филиппин

• Бутан

• Үндістан

• Египет

1947 жылы тәуелсiздiгiн алған iрi азиялық елдер:

• Тунис, Алжир

• Монғолия, Тайланд

• Үндістан, Пәкістан

• Непал, Лаос

Африкада ең көп иеліктері орналасқан мемлекет (-тер):

• Англия

• Италия

• АҚШ

• Жапония

• Франция

1956-1958 жылдардан кейін отарлық иеліктерінен бас тарта бастаған еуропалық мемлекеттер:

• Түркия, Германия

• Жапония, АҚШ

• Англия, Франция

• Голландия, Қытай