Оқу сауттылығы

                              ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ

1.     Мәтінді оқып, төмендегі тапсырманы орындаңыз:

                             Менің атым Қожа

Майқанова науқастанып қалыпты, сабағы болмады. Бұған, әрине, біз пәлендей қайғыра қойған жоқпыз. Қайта жек көретін мұғалім ауырып, сабаққа келмей қалса, балаларда одан үлкен қуаныш бар ма? Кластың іші мәз-мәйрам улап-шулаған дауысқа толып кетті. Добымызды алып, дүркіреп волейбол алаңына қарай жүгірдік. Класта бірімен бірі бақас екі команда бар. Орын-орнымызға тұра қалдық та, ойынды дереу бастап жібердік.

Егер сенбесеңдер, келіп көрулеріңе болады, мен волейболды жаман ойнамаймын. Ал бұл жолы ерекше бір шабытпен ойнадым. Талай қыңыр доптарды қиырдан қағып алып, жалт-жұлт етіп, жан таппай жүрмін. Мүмкін, тобымен келіп, біздің ойнымызға қыздар қарап тұрғандықтан осылай шығар. Жанардың алдында нашар ойнауға менің қандай қақым бар. Кейбір шебер қимылдарым өзге түгіл, өзімді де сүйсіндіреді. Бір рет қиын бір допты жығылып жатып алғанымды қайтерсің. Етпетімнен төрт тағандап дік ете қалдым, бірақ допты аспандата қағып та үлгердім.

— Өй, жарайсың!

— Өлме, Қара Қожа!

— Молодец! — деген дауыстар жамырап кетті.

Орнымнан лып етіп тез түрегелдім де, қыздар жаққа көз салдым. Олар да мәз. Жанар... Япыр-ау, Жанар қайда? Мыналардың ішінде Жанар жоқ қой. Бағанадан бері мен Жанар қарап тұр екен деп, жанымды пида етіп ойнап жүрсем...

— Сегіз де сегіз. Тепе-тең. Допты оң жақ береді. Доп беру менің кезегім екен. Аяқ астынан еңсемді әлдеқандай көңілсіздік басты да, қалай болса, солай ұра салдым. Доп торға барып тиді.

— Өй, саған не болды?

— Не қара басты, Қара Көже?

— Мұның не, ей. Аш өзегіңе түсіп кетті ме?

— Қолымнан шығып кетті, — деп сылтаураттым.

Біздің команда ұтылып қалды.

— Мен ойнамаймын, — дедім. Орныма жүгіріп барып, басқа бір бала тұра қалды.

Жанар қайда? Оның класта орнынан тапжылмай кітап оқып отыратын бір әдеті болушы еді. Қолымның шаңын шарт-шұрт қағып, мектепке қарай бет алдым. Кластарда сабақ жүріп жатыр. Жетінші кластың есігі сәл ашық тұр екен. Тарихшы Оспановтың дауысы саңқылдап естіледі. «Аз ұлттар теңдік алғысы, өздерінің ұлттық қасиеттерін сақтап қалғысы келсе, бірігулері керек. Қорқау империалистер онсыз олардың дыбысын да шығармайды...».

Майқанова  неліктен сабаққа келмеді?

• қонаққа кетті

• ауырып қалды

• жиналысқа кетті

• демалыста болды

Мәтіннің ішінен дыбыстың қатты шыққанын білдіретін сөзді тап.

      

• шарт-шұрт

• тепе-тең

• лып етіп

• улап-шулап

...  кластың есігі сәл ашық тұр екен.

    

• Жетінші

• Алтыншы

• Бесінші

• Бірінші

Саңқылдап дауыс естілді

       

• Майқанова

• Қара Қожа

• Жанар

• Оспанов

Қожаның волейболды жақсы ойнаудағы мақсаты?

          

• Үздік ойыншы екенін дәлелдеу

• Команда басшысы болу

• Жанарға жақсы ойыншы ретінде көріну

• Класстың беделін көтеру

Мәтін:

Көктемгі гүлдер
Көктем келді. Табиғат оянып, айнала жасыл түске боялды. Бәйшешек пен қызғалдақтар күннің алғашқы сәулесіне қарай бой көтерді. Балалар саябақта ойнап жүр, ал құстар әдемі әуендермен көктемнің келгенін хабарлауда. Айнала жылынып, адамдар табиғаттың осы керемет мезгіліне қуанып жатыр.

1. Мәтін бойынша көктемде қандай гүлдер шығады?

• Раушан мен лалагүл
  

• Бәйшешек пен қызғалдақ

• Жусан мен қарағай

• Лалагүл, бәйшешек

2. Көктемнің келгенін қандай құбылыстар дәлелдейді?

• Құстардың әуені және табиғаттың оянуы

• Қардың жаууы

• Қысқы ойындар

• жаңбырдың жаууы

Балалар көктемде қайда ойнап жүр?

• Үйде

• Саябақта

• Орманда

• мектепте

Мәтіннің негізгі тақырыбы қандай?

• Табиғаттың қысқы көрінісі

• Көктемгі табиғаттың сұлулығы

• Құстардың өмірі

• Жазғы табиғаттың көрінісі

"Күннің алғашқы сәулесіне қарай бой көтерді" деген тіркес қандай мағына береді?

• Гүлдер күнге қарап биік өсіп келеді.
  

• Гүлдер күннен жасырынды.

• Гүлдер жапырағын төгіп жатыр

• Гүлдердің жапырағы сарғайған