Адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен пайымдауларының және т.б. жиынтығы - бұл:

• білім

• мәдениет

• өнер

• тәрбие

• интеллект

«Білім беру» ұғымын құндылық, жүйе, процесс, нәтиже аспектілерінде қарастырған білім беру философиясының белгілі маманы:

• Б.С.Гершунский

• В.А.Сластенин

• П.И.Пидкасистый

• И.Г.Пестолоцци

• Я.А.Коменский

Парадигманы когнетивтік (интеллектуалды даму) және тұлғалық (эмоционалды және әлеуметтік даму) парадигмалары ретінде ажыратып көрсеткен ғалым:

• Е.А.Ямбург

• Ш.Амонашвили

• Б.С.Гершунский

• П.И.Пидкасистый

• Е.Якиманская

Оқушылардың танымдық, шығармашылық, теориялық, тәжірибелік іскерлігін басқару жүйесі, ойлау процесі заңдылықтары білімді меңгеру жағдайына, танымдық қабілеттің дамуына негізделген оқыту түрі:

• проблемалық оқыту

• қашықтан оқыту

• модульдік оқыту

• саралап оқыту

• оқытудың жобалау технологиясы

Оқушылар саны аз және оқу сабақтарын ұйымдастыру түрлері ерекше болып келетін жалпы білім беретін мектеп:

• ШКМ-шағын комплектілі мектептер

• колледж

Оқушылар саны аз және оқу сабақтарын ұйымдастыру түрлері ерекше болып келетін жалпы білім беретін мектеп:

• ШКМ-шағын комплектілі мектептер

• колледж

• институт

• академия

• инклюзивті мектептер

Оқушылардың оқу процесінде алған білімдерінің берік әрі тиянақты болуы принципі:

• оқытудағы білімнің беріктігі

• мақсаттылық

• түсініктілік

• педагогикалық процестің бағыттылығы

• білім, іскерлік, дағдыны меңгеру беріктілігі

Баланың мүмкіншілігінің шектеулі болғанына қарамастан мектепке дейінгі мекемелерде және жалпы орта білім беретін мектептерде толықтай білім алуын қамтамасыз ету - бұл:

• инклюзивті білім беру

• жалпы орта білім беру

• 12 жылдық білім беру

• жоғары білім беру

• орта білімнен кейінгі білім беру

Инклюзивті білім берудегі оған қатысатын әрбір адамның бойында қалыптасатын құндылықтар:

• теңдік

• еркіндік

• батылдық

• қабілеттілік

• төзімділік

Оқу-тәрбие процесінде оқушыларды достыққа үйрете отырып, белсенділік пен шығармашылықтарының артуына себебін тигізеді:

• ойын сабақтары

• жарыс сабақтары

• ой қорыту сабақтары

• қоғамдық білім байқауы

• сынақ сабағы