Қазақстанда жартасқа салынған суреттер

Тастарға қашалған ежелгі петроглифтер туралы жазып, оларды бірінші болып суретке түсірген ғалым:

• В. Радлов

• Ә. Марғұлан

• Н. Пантусов

• К. Ақышев

Тасқа қашалған бейнелердің атауы

• нумизматика

• петроглиф

• геральдика

• иероглиф

2004 жылы ЮНЕСКО  халықаралық ұйымының тізіміне енген;      

• Тамғалы

• Арпаөзен

• Ешкіөлмес

• Хантау

Тамғалы шатқалынан табылған суреттер саны;

• 3 мыңдай

• 4 мыңдай

• 5 мыңдай

• 7 мыңдай

              

Жетісудың ең көне және танымал петроглифтердің бірі:

• Қойбағар

• Тамғалы

• Арпаөзен

• Қаратау

                 Күнге табынудың кең таралғанын айғақтайтын Жетісудағы ескерткіш

• Тамғалы

• Жасыбай

• Хантау

• Күлтегін

                   

Тамғалы петроглфтерінде адамдардан биік тұрған, үй жануарлары мен билеп жүрген адамдардың қоршауындағы басты бейне:

• «Ұмай Ана бейнесі»

• «Қасқыр бейнесі»

• «Арбада тұрған жауынгер»

• «Күнбасты құдірет»

Мәтінге тән петроглифті анықтаңыз;

Жартастарда күнбасты құдайлар, дөңгелек ті арбалар, адамдар, жануарлар, аңшылық көріністері, құрбандық шалу, діни рәсімдер бейнеленген. Әртүрлі пішіндегі күнбасты бейнелер күнге табынушылықты білдіреді. Олар бастарында күн сәулесін шашқан адам кейпінде көрсетілген. Күнбасты құдайды айнала қоршаған он екі адамның бейнесі ежелгі дәуірдегі күнтізбелік түсініктерді көрсетуі мүмкін деген болжам бар.

• Жасыбай

• Арпаөзен

• Хантау жазбалары

• Тамғалы

Адамдар, заттар және басқа да қоршаған орта құбылыстарын басқаратын жандардың, рухы бар екеніне сену;

• магиялық

• тотемизм

• анимизм  

• фетишизм

Шығу тегін жану- арлармен, өсімдіктермен байланыстыратын сенімді атады;

• фетишизм

• тотемизм

• магиялық

• анимизм