8. Sınıf 2. Test

Trablusgarp Savaşı’nın (1911-1912) temel nedeni siyasi birliğini geç tamamlayan İtalya’nın sömürge arayışı içinde olmasıdır. Bu nedenle İtalya; Trablusgarp’ın coğrafi yakınlığı, Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp toprağı ile karadan bağlantısının olmaması ve donanmasının zayıflığı gibi nedenlerle Osmanlı Devleti’ne savaş açmıştır. Verilen bilgilerden hareketle İtalya ile ilgili,

I. Trablusgarp halkı ile tarihî ve kültürel bağlarını kullanmaya çalışmıştır.

II. Savunmasız olduğu düşüncesiyle Trablusgarp’a göz dikmiştir.

III. Ekonomik kaygılarla Trablusgarp’a saldırmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

• I ve II

• I ve III

• II ve III

• I, II ve III

Fransız İhtilali Avrupalı devletler tarafından başlangıçta ülkenin iç meselesi olarak görülmüş, Fransa’nın ihtilal sonrası zayıflayacağı iddia edilmiş ve bu nedenle Fransa kendi sorunlarıyla baş başa bırakılmıştır. Zamanla ihtilalin getirdiği yeni ilkelerin Osmanlı Devleti gibi Avrupa’nın monarşik yönetimlerini de tehdit etmeye başlaması, bu devletlerin politikalarının değişmesine yol açmıştır. Nitekim ihtilal sonrası ortaya çıkan düşünceler önce Avrupa’ya, sonra bütün dünyaya yayılmıştır.

Metinde Fransız İhtilali’nin aşağıdaki özelliklerinden hangisi vurgulanmaktadır?

• Ortaya koyduğu fikirlerin evrensel boyuta ulaştığı

• Halk örgütlenmesi olarak ortaya çıktığı

• Geniş bir katılımla gerçekleştiği

• İnsan haklarına önem verdiği

Fransız İhtilali ile yayılmaya başlayan hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkilenen ve Jön Türkler olarak bilinen aydınlar; devletin bütünlüğünü sarsan gayrimüslim isyanlarını önlemek için bazı çözümler önerdiler. Onlara göre gayrimüslimlerin isyan etmesinin temel nedeni padişahın ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Jön Türklere göre bu isyanların önlenebilmesi için Avrupa’da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı, bu mecliste herkese temsil hakkı verilmeli ve padişah ülkeyi bu meclisle birlikte yönetmeliydi.

Buna göre Jön Türkler aşağıdaki alanlardan hangisinde değişim yaşanması gerektiğini savunmuştur?

• Askerî örgütlenme

• Yönetim sistemi

• Ekonomik yapı

• Dış politika

Matematik derslerinde çok başarılı olan Mustafa Kemal yabancı dil bilgisini de ilerletmek istiyordu. Bu nedenle tatillerde Selanik’te Frerler Okuluna giderek Fransızcasını ilerletmeye çalıştı. Okuduğu kitaplar sayesinde; Jean Jack Rousseau (Jan Jak Ruso), Voltaire (Volter), Montesquieu (Montesku), Auquste Comte (Ogust Komt) gibi Fransız düşünürlerini yakından tanıdı ve hürriyet, bağımsızlık, adalet, eşitlik gibi kavramları özümsedi. Verilen metinde Mustafa Kemal ile ilgili;

I. Okuduğu kitapların düşünce dünyasını şekillendirdiği,

II. Kitap okumayı ve yeni bilgiler öğrenmeyi sevdiği,

III. Hedeflerine ulaşmak için azimle çalıştığı

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

• Yalnız I

• I ve II

• II ve III

• I, II ve III

I. Balkan Savaşı’nın çıktığı günlerde Osmanlı ordusuna siyaset karışmış ve subaylar iki gruba ayrılmıştı. Ordunun ulaşım ve ikmal hatları da yeterli değildi. Bunların etkisiyle Balkan devletlerine karşı yeterince mücadele edilemedi ve Edirne, Bulgarların eline geçti. Bulgar kuvvetleri İstanbul yakınlarına kadar geldi. Başkent de tehdit altında kalınca Osmanlı yöneticileri barış istemek zorunda kaldı. Savaşın sonucunda Balkanlardaki Türk hâkimiyeti sona erdi. Kaybedilen Balkan topraklarından Anadolu’ya büyük bir göç dalgası yaşandı. Verilen metinde Balkan Savaşı’nın aşağıdaki alanlardan hangisine yönelik etkisine değinilmemiştir?

• Siyasi

• Sosyal

• Dinî

• Askerî

Osmanlı Devleti, Rusya başta olmak üzere Avrupa devletlerinin saldırıları sonucu XIX. yüzyıla ülke sınırları daralarak girmişti. Bu saldırılar karşısında denge politikası izleyerek ayakta kalmaya çalışan Osmanlı Devleti siyasi, askerî, sosyal ve ekonomik bakımdan oldukça zayıflamıştı. Devlet, XIX. yüzyılın başlarından itibaren bütün bu olumsuz gelişmelerin yanı sıra başka sorunlarla da karşı karşıya kalmıştı. Bunların başında gayrimüslim halkın isyanları gelmekteydi.

Buna göre XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’yle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

• Toprak kayıpları yaşamıştır.

• Merkezî otoriteyi güçlendirmiştir

• Toprak bütünlüğünü korumaya çalışmıştır.

• İçte ve dışta güvenlik sorunları yaşamıştır.

Fransız İhtilali’yle birlikte hürriyet, eşitlik, adalet ve milliyetçilik gibi fikirler yayılmıştır. Ortaya çıkan bu kavramlar dünya genelinde etki göstererek evrensel bir nitelik kazanmıştır. Özellikle milliyetçilik fikri çok uluslu imparatorlukları olumsuz etkilemiştir. Bu süreçte Fransızlar milliyetçilik fikrini “Her Millete Bir Devlet” sloganıyla dış politikada bir araç olarak kullanmış ve bunun da etkisiyle imparatorluklar parçalanma sürecine girmiştir.

Buna göre,

I. Ulus devlet anlayışı ortaya çıkmıştır.

II. Devletler arasında ittifaklar kurulmuştur.

III. Fransa, milliyetçilik akımını yaymaya çalışmıştır.

yargılarından hangileri çıkarılabilir?

• Yalnız I

• I ve III

• II ve III

• I, II ve III

Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılda yaşadığı toprak kayıplarının temel nedenlerinden biri, Avrupa devletlerinin milliyetçilik akımını desteklemesi ve bu durumun Osmanlı içindeki etnik gruplar arasında isyanlara yol açmasıdır. Bu bağlamda, Osmanlı Devleti’nin karşılaştığı sorunlardan hangisi bu durumu en iyi açıklar?

• Askerî gücünün zayıflaması

• İçteki siyasi istikrarsızlık

• Ekonomik krizler

• Milliyetçilik akımının etkisi

Fransız İhtilali’nin ardından Avrupa’da ortaya çıkan liberal düşünceler, Osmanlı Devleti’nde de bazı reform hareketlerine ilham vermiştir. Bu reformların amacı, devletin modernleşmesini sağlamak ve içteki huzursuzlukları gidermektir. Bu bağlamda, aşağıdaki reformlardan hangisi bu amaçla gerçekleştirilmiştir?

• Islahat Fermanı

• Senedi İttifak

• Meşrutiyet ilanı

• Osmanlı Bankası’nın kurulması

Millî şair olarak bilinen Mehmet Emin Yurdakul’un şiirleriyle okul yıllarında tanışan Mustafa Kemal, onun için: “Şiirlerinde bana millî benliğimin gururunu tattıran ilk anlatımı bulmuştum.” demiştir. Buna göre Mehmet Emin Yurdakul’un Mustafa Kemal’de;

I. vatan sevgisi,

II. millî şuur,

III. adalet

duygularından hangilerinin gelişimine katkı sağladığı söylenebilir?

• I ve II

• I ve III

• II ve III

• I, II ve III