Қазақ әдебиеті 5-сынып. Ахмет Байтұрсынұлы

(1873-1938)жылдары өмір сүрген – ағартушы ақын, әдебиет зерттеушісі, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы және қоғам қайраткері:

• Мұхтар Әуезов

• Ыбырай Алтынсарин

• Ахмет Байтұрсынұлы

• С.Сейфуллин

А.Байтұрсыновтың қандай жинағы 1909жылы Петербургте, И.А.Крыловтан аударған аударма мысалдары бастырып шығарылды?

• «Өгіз бен Бақа»

• «Қартайған Арыстан»,

• «Қырық мысал»

• «Егіннің бастары»

  «Ала қойлар», «Қартайған Арыстан», «Үлес», «Өгіз бен Бақа», «Қайыршы мен Қыдыр», «Ат пен Есек», «Егіннің бастары» атты көптеген мысалдардың авторы:

• Ы.Алтынсарин

• Крылов

• А.Байтұрсынұлы

• А.Құнанбайұлы

«Егіннің бастары» мысал өлеңінің негізгі идеясы:

• Қанағатшыл болу

• Сабырлы болу

• Тәрбиелі болу

• Тәкаппар болмауға үндеу

А.Байтұрсынұлының «Адамдық диқаншысы» өлеңінің негізгі идеясы:

• Халқын білім алып, еңбек етуге шақыру

• Отанды сүюге,патриот болуға шақыру

• Қанағатшыл әрі адал болуға шақыру

• Барлық жауап дұрыс

  Қор болған босқа кетіп еңбек, бейнет,

Құлдарға құлдықтан жоқ артық зейнет.

Оттай бер, жануарым екі аяқты,

Адамдық хайуанға қанша қажет?! Қай өлеңнен үзінді?

• «Өгіз бен Бақа»

• «Адамдық диқаншысы

• «Егіннің бастары»

• «Қайыршы мен Қыдыр»

   «Құбылып бидайлар тұр басын салып,

Жіберген мырза Құдай нұрға қанып.

«Әй, әке, мұның мәнін түсіндірші,

Бір іске тұрмын өзім қайран қалып.

Бұл Бидай көтеріп тұр басын көкке,

Қарайды шекірейіп өзі көпке.

Өзіне өзгелерді теңгермейтін,

Соншама бұл бидайдың дәні көп пе?»

Қай өлеңнен үзінді?

• «Қартайған Арыстан»

• «Адамдық диқаншысы

• «Егіннің бастары»

• «Ат пен Есек»,

Пікірдің авторын табыңыз:

  «… А. Байтұрсынұлының өлеңдері өзінің сыртқы қарапайымдылығы, ішкі мазмұны, жеңілдігі және біркелкілігі жағынан қазақ әдебиетінде бірінші орын алады… А. Байтұрсынұлының арқасында санасыз түрде болмаса да, шын мәнінде орыстана және татарлана бастаған қазақ зиялыларының бір тобы дереу есін жиып, … өз ағаттықтарын түсіне бастады…»

• Бердібек Соқпақбаев

• Рабиға Сыздықова

• Міржақып Дулатұлы

• Рымғали Нұрғали

«Екі жинақ - «Қырық мысал», «Маса» - қазақ әдебиетін жаңа тақырыптармен, идеялармен, ойлармен, өрнектерімен байытты; Абайдың ақындық дәстүрі ілгері жалғасты, заман талабына сай жігерлі поэзия туды, бұдан кейін талантты ақындардың жаңа буыны тарам-тарам жүлгелерді тереңдетіп, жалғастырып әкететін болады».

Пікірдің авторы:

• Ы.Алтынсарин

• Рымғали Нұрғали

• Рабиға Сыздықова

• Міржақып Дулатұлы

Пікірдің авторы:

   «Ахмет Байтұрсынов –  халықты  оқуға шақырған,  білім-ғылымның  қажеттігін түсіндірген  жалаң  үгітші  емес, қазақ  арасында ағартушылық  жұмыстарын, жалпы  мектеп ісін жолға қоюға көп күш салған, бала  оқытып, ұстаздық құрған  тәжірибесі мол жан».

• Марат Қабанбай

• Міржақып Дулатұлы

• Рымғали Нұрғали

• Рабиға Сыздықова