§10.Көне түркiлердiң дiни наным-сенiмдерi

Ежелгі түркілерде мәңгілік құдірет иесі, бүкіл жаратылыстың бастауы саналған:

• Тәңір

• Ұмай-ана

• Бөрі

• Құлан

Қытай тарихшыларының мәлімдеуінше,  тәңiрге табыну пайда болды:

• б.з.б. I ғасыр

• б.з.б. IV ғасыр

• б.з.б. III ғасыр

• б.з.б. V ғасыр

«Тәңiршiлдiк– адамзаттың бір Құдайға табынушылық діндерінің бiрi» деген пікір қалдырған немiс ғалымы:

• Джон Дальтон

• Г.Дерфер

• И.Фальк

• Роберт Майер

Соғдылардың  Орталық Азияның бiраз елдерiнде таратқан  iлiмi:

• Ислам

• Манихей

• Несториан

• Будда

Түркiлердiң түсiнiгi бойынша, әлемдi жаратқан және барлық дүниенiң тағдырына иелiк етуші:

• Ұмай ана

• Көк бөрі

• Көк тәңiрi

• Барыс

Жетiсу мен Орталық Азияда будда ілімі тараған мерзім:

• ХII–ХIII ғасырлар

• Х–ХI ғасырлар

• VII–VIII ғасырлар

• IХ–Х ғасырлар

Түркiлердiң дәстүрлі наным-сенiмi:

• тәңiршілдік

• ислам

• будда

• манихейлiк

«Көк тәңiрi, Ұмай Ана, қасиеттi Жер-Су, мiне, осылар бiзге жеңiс сыйлады!» – деп жазылған ескірткіш:

• Бумын құрметiне қойылған ескерткiш

• Иштеми құрметiне қойылған ескерткiш

• Сұлу құрметiне қойылған ескерткiш

• Тоныкөк құрметiне қойылған ескерткiш

Түркілерде отбасы және балалардың қамқоршысы саналды:

• Ахурамазда

• Ұмай ана

• Аматерасу

• Қыдыр ата

«Көне түркiлердiң арғы ата-бабалары Көк тәңіріне табынған» ,- деген пікір қалдырған дiнтанушы, француз ғалымы:

• Ф.фон Хелльвальд

• Полибий

• Жан Поль Ру

• Ш.Е. Ужвальди де Мезе-Ковез