5 нұсқа қазақ тілі мен әдебиеті

Мезгіл бағыныңқылы сабақтастың баяндауыштарының жасалуы

• -ғалы

  -гелі

• -ша

  -ше

• -са

  -се

• -ма

  -ме

Туынды мағына

• Баян сұлу

• Салт-дәстүр

• Күннің көзі

• БҰҰ

Назарын аудару мақсатында жұмсалатын сөз қатысқан сөйлем

• Көңілім қалды өзіңнен.

• Астана бас қала екенін айтты.

• Жанар жұмыстан ерте кел.

• Жұмыстан ерте кел,қонаққа сен жеткізіп саласың ,Нұркен.

Түнгі мал күзетінде жүретін көшпенділер-деді Аружан,-аспандағы ай мен жұлдыздардың орналасуына қарап.

Төл сөз бен автор сөзінің орналасу тәртібі

• Автор сөзі төл сөздің ортасында оналасқан

• Төл сөз автор сөзінің ортасында орналасқан

• Төл сөзден кейін орналасқан

• Автор сөзімен қатар орналасқан

"Ертең жиналыс сағат бесте"-деді сынып жетекшісі:Асты сызылған сөздерге тән қатар.

• Төл сөз

• Автор сөзі

• Тіркес сөз

• Төлеу сөз

Шартты райға жатпайтын сөйлем

• Ертең сабаққа барармын.

• Құтты қонақ келсе қой егіз табар.

• Жаз келді десе,балалар бүлдіргенді аңдиды.

• Деміммен еріген қар суы тамшылап бетіме ағып жатыр

Оңашаланған айқындауыш

• Менің ағам инженер-технолог мамандығын меңгерген маман.

• Бала туған жеріне,өз еліне қайтып оралды.

• Тойбазар ақсақал жастарға батасын берді.

• Әйел-ана барлық қиындықты жеңетін сарқылмайтын күш.

Себеп салдар салалас

• Жанай балуан қайратты әрі үнемі қол бастайтын болат жүректі адам еді.

• Тасқынның қаттылығы сонша-жолындағының бәрін жапырып кетті.

• Көлік жүре алмайтын тас жол екен,біз амалсыздан жаяу тарттық.

• Ауырғанда жаным көзіме көрініп барады,бырақ анамды қинағым келмейді.

Үстеудің мағыналық түріне жатпайтын қатар

• Мекен

• Мезгіл

• Деректі

• Мөлшер

Ғылыми стильдің сипаты

• Дәлелді,дәйекті

• проза,поэзия

• қоғамдық саяси

• Факт дәл көрсетіліп,алдын ала дайындалған бір үлгі қарап жасалады