TDT II.2023-2024.6.hafta

“Türklerde güzellik,  sevimlilik,  tatlılık,  edep, büyükleri ağırlamak, sözünü yerine getirmek, sadelik, öğünmemek, yiğitlik, mertlik gibi övülmeye değer, sayısız iyilikler görülmektedir.”

Yukarıdaki söz aşağıdakilerden kime aittir?

• Tonyukuk

• Kaşgarlı Mahmut

• Yusuf Has Hacib

• Bilge Kağan

Aşağıdakilerden hangisi Dîvânü Lügati’t-Türk’ün özellikleri açısından yanlıştır?

• Dîvânü Lügati’t-Türk, Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.

• Dîvânü Lügati’t-Türk’ün malzemesini Batı Türkçesi oluşturur.

• Dîvânü Lügati’t-Türk, Bağdat’ta kitap hâline getirilmiştir.

• Dîvânü Lügati’t-Türk, Araplara Türkçe öğretmek maksadıyla yazılmıştır.

• Dîvânü Lügati’t-Türk’te Türkçe örneklerin üstünde de kırmızı çizgi vardır.

Dîvânü Lügati’t-Türk’te Kâşgarlı döneminin ağızlarından olan Oğuz Türkçesinden kaç sözcüğe yer vermiştir? (Rakamla yazınız.)

Kutadgu Bilig’deki kelime sayısı kaçtır? (Rakamla yazınız.)

Kutadgu Bilig nasıl bir eserdir?

• yaşname

• destan

• hadis kitabı

• siyasetname

• sözlük

Kutadgu Bilig’in hükümdara takdim edilen asıl nüshasının, aksi ispat edilinceye kadar Uygur harfleri ile yazılmış olduğunu kabul etmenin doğru olacağını söyleyen kimdir?

• Yusuf Has Hâcib

• Ahmet Bican Ercilasun

• Reşit Rahmeti Arat

• Ahmet Caferoğlu

• Muharrem Ergin

Atebetü’l-Hakayık nasıl bir eserdir?

• Arapça-Türkçe sözlük

• öğüt ve ahlâk kitabı

• siyasetname

• hadis kitabı

• hikmetler antolojisi

Aşağıdakilerden hangisi Türk dillerinin bugünkü durumu ile ilgili bilgiler açısından yanlıştır?

• Türk dilinin metinlerle takip edilebilen devirlerinden daha önceki çağlarda ayrılan Yakutça, Çuvaşça, Hakasça olmak üzere üç uzak lehçesi vardır. 

• Yönlere göre dünya Türklüğü; Batı Türklüğü, Doğu Türklüğü ve Kuzey Türklüğü olarak adlandırılmaktadır.

• Yakutça ve Çuvaşça, yüzyıllar boyunca birer konuşma dili olarak kullanılmış, ancak 19 ve 20. yüzyıllarda yazı dili haline gelmiştir.

• Batı Türkçesini, Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Gagavuz Türkçesi ve Türkmen Türkçesi oluşturur.

• Özbek Türkçesi, Nogay Türkçesi, Karaçay Türkçesi ve Malkar (Balkar) Türkçesi, Kuzey-Doğu Türkçesinin kollarındandır.

Atebetü’l-Hakayık yaklaşık olarak hangi yüzyılda yazılmıştır? (Rakamla yazınız.)

Atebetü’l-Hakayık’ın 1480’de İstanbul’da Şeyhzade Abdürrezzak Bahşı tarafından düzenlenmiş olan, üst satırları Uygur, alt satırları Arap harfli nüshası hangi isimle bilinmektedir?

• Semerkant nüshası

• Ayasofya nüshası

• Topkapı Müzesi nüshası

• Kazakistan Yüknek nüshası

• Ankara Seyid Ali nüshası