ติวสอบพนักงานสอบสวน รอบภายใน ครั้งที่ 6

บุคคลใดต่อไปนี้ไม่มีความผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144

• นายแดงให้เงินเจ้าหน้าที่ขนส่งให้ช่วยออกใบอนุญาตขับขี่โดยที่ไม่ต้องสอบ

• นายดำรับว่าจะให้เงินกับเจ้าหน้าที่ที่ดินหากออกโฉนดในที่ดินที่ไม่มีเอกสารสิทธิให้

• นายขาวเอากระเช้าไปให้ตำรวจที่ช่วยจับคนร้ายที่ลักทรัพย์ตนเอง

• ทุกข้อผิด ม.144

Answer explanation

มาตรา ๑๔๔ ผู้ใดให้ ขอให้หรือรับว่าจะให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่เจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัดหรือสมาชิกสภาเทศบาล เพื่อจูงใจให้กระทำการ ไม่กระทำการหรือประวิงการกระทำอันมิชอบด้วยหน้าที่ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินห้าปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ข้อใดต่อไปนี้เป็นความผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144 สำเร็จ

• นายแดงให้ทรัพย์สินแก่เจ้าหน้าที่ขนส่งเพื่อออกใบขับขี่ให้โดยที่ไม่ต้องสอบ

• นายดำขอว่าจะให้เงินแก่เจ้าหน้าที่ที่ดินจำนวน 100,000 บาท เพื่อตอบแทนหากเจ้าหน้าที่ออกโฉนดในที่ดินที่ไม่มีเอกสารสิทธิให้

• นายขาวรับว่าจะให้เงินแก่ตำรวจหากไม่จับกุมคดีเล่นการพนัน

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 58/2566

• ความผิดตาม ป.อ. มาตรา 144 เป็นความผิดสำเร็จเมื่อมีการให้ ขอให้หรือรับว่าจะให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่เจ้าพนักงาน แม้จะยังมิได้ส่งมอบทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่เจ้าพนักงานก็ตาม การที่ ร. โทรศัพท์ติดต่อให้จำเลยที่ 1 นำเงินจำนวน 50,000 บาท มาให้เจ้าพนักงานตำรวจ จำเลยที่ 1 เพิ่งเข้ามาเกี่ยวข้องโดยเป็นผู้นำเงินสินบนมาที่บ้านเกิดเหตุหลังจากความผิดสำเร็จแล้ว จึงมิใช่เป็นการร่วมกระทำความผิดกับ ร. ในลักษณะของตัวการ ทั้งมิใช่เป็นการช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกในการที่ผู้อื่นกระทำความผิดก่อนหรือขณะกระทำความผิดจึงไม่เป็นผู้สนับสนุน อีกทั้งเมื่อจำเลยที่ 1 มาถึง ก็ถูกร้อยตำรวจเอก ธ. กับพวกจับกุมทันทีโดยไม่มีโอกาสที่จะพูดคุยกับร้อยตำรวจเอก ธ. หรือ ร. ถึงเรื่องราวหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น จึงไม่มีพฤติการณ์ใดที่จะบ่งชี้ว่าได้ร่วมกับ ร. ให้สินบนแก่เจ้าพนักงาน แต่อย่างไรก็ตาม จำเลยที่ 1 เป็นผู้นำเงินสินบนมามอบให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจเพื่อจูงใจให้เจ้าพนักงานตำรวจกระทำการอันมิชอบด้วยหน้าที่ด้วยการปล่อยตัว ร. และ ก. และมิให้ยึดรถกระบะ เป็นกรณีที่จำเลยที่ 1 กระทำความผิดแยกได้ต่างหากจากการกระทำความผิดของ ร. ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงที่ต่างไปจากคำฟ้องที่ว่า จำเลยทั้งสองร่วมกับ ร. ให้สินบนแก่เจ้าพนักงาน แต่ก็เป็นข้อเท็จจริงที่รับฟังได้ว่าจำเลยที่ 1 กระทำความผิดฐานให้สินบนแก่เจ้าพนักงานแล้ว เพราะการกระทำนั้นไม่ว่าจำเลยทั้งสองจะร่วมกันกระทำหรือต่างกระทำความผิดเพียงลำพัง จำเลยแต่ละคนก็ย่อมถูกลงโทษ เป็นแต่จะลงโทษได้ตามคำขอของโจทก์หรือไม่เท่านั้น ข้อเท็จจริงตามคำฟ้องที่แตกต่างจากข้อเท็จจริงในทางพิจารณาดังกล่าวมิใช่ข้อสาระสำคัญ ทั้งจำเลยที่ 1 มิได้หลงต่อสู้ ศาลย่อมฟังลงโทษจำเลยที่ 1 ตามข้อเท็จจริงที่ได้ความนั้นได้ตาม ป.วิ.อ. มาตรา 192 วรรคสอง

นายหนึ่งและนายสองเสนอเงินให้ตำรวจที่จับกุมตนเองในข้อหามียาบ้าไว้ในครอบครองเพื่อเสพ จำนวน 100,000 บาท เพื่อแลกกับการปล่อยตัว ตำรวจที่จับกุมจึงตกลงโดยนายหนึ่งได้โทรศัพท์ไปบอกให้นายสามนำเงินมามอบให้ตำรวจ นายสามได้เงิน 100,000 บาท มามอบให้ตำรวจเพื่อปล่อยตัวนายหนึ่งและนายสอง ดังนี้ นายหนึ่ง นายสอง และนายสามมีความผิดฐานใด

• ทั้ง 3 คนผิดฐานตัวการร่วมในความผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144

• นายหนึ่งและนายสองเท่านั้นผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144

• นายหนึ่งและนายสองผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144 ส่วนนายสามผิดฐานเป็นผู้สนับสนุน ม.86

• นายหนึ่งและนายสองเป็นตัวการร่วมในความผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144 ส่วนนายสามผิดฐานติดสินบนเจ้าพนักงาน ม.144 ต่างหาก

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8623/2561

  • พิมพ์คำพิพากษา

• การร่วมกระทำความผิดในลักษณะตัวการตาม ป.อ. มาตรา 83 จะต้องเป็นการร่วมกระทำความผิดด้วยกันซึ่งต้องพิจารณาทั้งในส่วนการกระทำและเจตนาของผู้ที่ร่วมกระทำ หมายถึงต้องร่วมกระทำผิดด้วยกันและกระทำโดยเจตนาร่วมกัน ทั้งทุกคนที่กระทำจะต้องรู้ถึงการกระทำของกันและกันและต่างประสงค์ถือเอาการกระทำของแต่ละคนเป็นการกระทำของตนด้วย ขณะเกิดเหตุจำเลยที่ 2 และที่ 3 เท่านั้นที่เป็นผู้เสนอเงินสินบนให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจเพื่อให้ปล่อยตัวจำเลยที่ 2 และที่ 3 กับพวก โดยจำเลยที่ 1 มิได้เป็นผู้ร่วมเสนอเงินสินบนให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจ จำเลยที่ 1 เพิ่งจะเข้ามาเกี่ยวข้องโดยเป็นผู้นำเงินสินบนมามอบให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจเท่านั้น การกระทำของจำเลยที่ 1 ยังถือไม่ได้ว่าเป็นการร่วมกระทำความผิดกับจำเลยที่ 2 และที่ 3 ในลักษณะของตัวการ และความผิดตาม ป.อ. มาตรา 144 นั้นเป็นความผิดสำเร็จตั้งแต่จำเลยที่ 2 และที่ 3 ให้หรือขอให้เงินสินบนแก่เจ้าพนักงานตำรวจแล้ว การที่จำเลยที่ 1 นำเงินสินบนมามอบให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจในภายหลังจึงไม่เป็นผู้สนับสนุนในการกระทำความผิดของจำเลยที่ 2 และที่ 3 เพราะการเป็นผู้สนับสนุนตาม ป.อ. มาตรา 86 จะต้องเป็นการช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกในการที่ผู้อื่นกระทำความผิดก่อนหรือขณะกระทำความผิดเท่านั้น แต่อย่างไรก็ตามจำเลยที่ 1 เป็นผู้นำเงินสินบนมามอบให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจเพื่อจูงใจให้เจ้าพนักงานตำรวจกระทำการอันมิชอบด้วยหน้าที่ด้วยการปล่อยตัวจำเลยที่ 2 และที่ 3 ให้พ้นจากการจับกุม เป็นกรณีที่จำเลยที่ 1 กระทำความผิดแยกได้ต่างหากจากการกระทำความผิดของจำเลยที่ 2 และที่ 3 ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงที่ต่างไปจากคำฟ้องที่ว่าจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 ร่วมกันให้สินบนแก่เจ้าพนักงานก็ตาม แต่ก็เป็นข้อเท็จจริงที่รับฟังได้ว่าจำเลยที่ 1 กระทำผิดฐานให้สินบนแก่เจ้าพนักงานแล้ว เพราะในการกระทำนั้นไม่ว่าจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 จะร่วมกันกระทำหรือต่างกระทำความผิดเพียงลำพัง จำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 แต่ละคนก็ย่อมถูกลงโทษ เป็นแต่จะลงโทษได้เต็มคำขอของโจทก์หรือไม่เท่านั้น ข้อเท็จจริงตามคำฟ้องที่แตกต่างจากข้อเท็จจริงในทางพิจารณาดังกล่าวมิใช่ข้อสาระสำคัญ และจำเลยที่ 1 มิได้หลงต่อสู้ ศาลย่อมรับฟังลงโทษจำเลยที่ 1 ได้ตามข้อเท็จจริงที่ได้ความในทางพิจารณานั้น ตามนัยแห่ง ป.วิ.อ. มาตรา 192 วรรคสอง

นายหนึ่งและนายสองเสนอเงินให้ตำรวจที่จับกุมตนเองในข้อหามียาบ้าไว้ในครอบครองเพื่อเสพ นายหนึ่งและนายสองเสนอเงินให้ตำรวจจำนวน 100,000 บาท เพื่อแลกกับการปล่อยตัว ตำรวจที่จับกุมจึงตกลงโดยนายหนึ่งได้โทรศัพท์ไปบอกให้นายสามนำเงินมามอบให้ตำรวจ นายสามได้เงิน 100,000 บาท มามอบให้ตำรวจเพื่อปล่อยตัวนายหนึ่งและนายสอง ดังนี้ ตำรวจที่รับเงินมีความผิดฐานใด

• ผิดฐานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ ม.157

• ผิดฐานเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ม.148

• ผิดฐานเจ้าพนักงานเรียกรับสินบน ม.149

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

ฎีกา 2488/2558

สำนักงานตำรวจแห่งชาติแต่งตั้งจำเลยให้เป็นหัวหน้าศูนย์ป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับน้ำมันเชื้อเพลิงในโครงการน้ำมันสีเขียว โดยจำเลยมีหน้าที่จัดเจ้าพนักงานตำรวจกองตำรวจน้ำไปตรวจสอบว่า เรือบรรทุกน้ำมันเชื้อเพลิงได้เดินทางไปถึงน่านน้ำเขตต่อเนื่องของราชอาณาจักรด้วยความเรียบร้อย โดยมีน้ำมันเชื้อเพลิงครบตามจำนวนที่ได้รับมาจากคลังน้ำมันหรือไม่ เมื่อเห็นว่าเรียบร้อยดีแล้วก็จะลงลายมือชื่อในใบกำกับการขนส่งน้ำมันดีเซล หลังจากนั้นเรือดังกล่าวจึงสามารถถ่ายน้ำมันเชื้อเพลิงที่ขนส่งได้ การตรวจสอบการขนส่งน้ำมันดีเซลในโครงการน้ำมันสีเขียวเพื่อป้องกันมิให้มีการลักลอบจำหน่ายในราชอาณาจักร หรือนำน้ำมันดังกล่าวกลับเข้ามาจำหน่ายในราชอาณาจักร จึงเป็นการปฏิบัติหน้าที่ราชการอย่างหนึ่งในงานปราบปรามการกระทำความผิด ดังนั้น การที่เจ้าพนักงานตำรวจน้ำเดินทางไปกับเรือบรรทุกน้ำมันไปจนถึงน่านน้ำเขตต่อเนื่องของราชอาณาจักรเพื่อปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าว จึงเป็นการปฏิบัติหน้าที่ราชการ จำเลยย่อมไม่มีสิทธิรับเงินค่าใช้จ่ายใดๆ จากผู้ประกอบการจำหน่ายน้ำมันดีเซล การที่จำเลยรับเงินแล้วสั่งการให้เจ้าพนักงานตำรวจกองตำรวจน้ำเดินทางไปกับเรือบรรทุกน้ำมันเพื่อปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าว แม้จะนำเงินมาจ่ายเป็นค่าเบี้ยเลี้ยงพิเศษให้แก่เจ้าพนักงานตำรวจกองตำรวจน้ำที่เดินทางไปปฏิบัติหน้าที่ในเรือบรรทุกน้ำมันก็ตาม ก็เป็นการรับทรัพย์สินเพื่อกระทำการหรือไม่กระทำการอย่างใดในตำแหน่ง ไม่ว่าการนั้นจะชอบหรือมิชอบด้วยหน้าที่ การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานเรียก รับ หรือยอมจะรับทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดสำหรับตนเองหรือผู้อื่นโดยมิชอบ เพื่อกระทำการหรือไม่กระทำการอย่างใดในตำแหน่ง ไม่ว่าการนั้นจะชอบหรือมิชอบด้วยหน้าที่ตาม ป.อ. มาตรา 149 เมื่อการกระทำของจำเลยเป็นความผิดตามมาตรา 149 ซึ่งเป็นบทเฉพาะแล้ว กรณีไม่จำเป็นต้องปรับบทความผิดตามมาตรา 157 ที่เป็นบททั่วไปอีก

นายหนึ่งเป็นอาสาสมัครของตำรวจ แต่งกายชุดเครื่องแบบตำรวจไปที่ร้านค้าของนายมงคล พูดขอเงิน นางมงคลปฏิเสธว่าไม่มี นางสิวลีเดินมาจากหลังบ้านสอบถามได้ความจากนายมงคลว่าจำเลยมาขอเงิน จำเลยพูดว่าผู้ใหญ่ให้มาเอา นางสิวลีคงปฏิเสธว่าไม่มีเงิน นายหนึ่งก็ว่าค้าขายใหญ่โตไม่คิดติดต่อกับตำรวจบ้างหรือ แล้วตามนายมงคลไปที่กองไม้ จำเลยดูกองไม้สักครู่ก็ออกจากร้านไปหลังจากนั้นประมาณ 1 ชั่วโมง นายหนึ่งกลับมาพูดกับนางสิวลีว่ารองผู้กำกับการตำรวจภูธรจังหวัดชลบุรีให้มาเอาเงิน 3,000 - 4,000 บาท นางสิวลีจะให้เพียง 100 บาท จำเลยบอกว่าไม่พอแล้วจำเลยคงนั่งอยู่ในร้านไม่ยอมออกไป ดังนี้ นายหนึ่งมีความผิดฐานใด

• ผิดฐานแต่งกายเลียบแบบเจ้าพนักงาน ม.146

• ผิดฐานเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ม.148

• ผิดฐานกรรโชกทรัพย์ ม.337

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 670/2521

  • พิมพ์คำพิพากษา

• จำเลยเป็นตำรวจแต่งเครื่องแบบไปขอเงินผู้เสียหาย โดยอ้างว่าผู้ใหญ่ให้มาเอา เมื่อผู้เสียหายว่าไม่มี จำเลยพูดว่าค้าขายใหญ่โตไม่คิดติดต่อกับตำรวจบ้างหรือแล้วจำเลยกลับไป ต่อมาอีกประมาณ 1 ชั่วโมง จำเลยกลับมาหาผู้เสียหายอีก และบอกว่ารองผู้กำกับการตำรวจให้มาเอาเงิน 3,000-4,000 บาท ผู้เสียหายจะให้เพียง 100 บาท จำเลยว่าไม่พอ ดังนี้ ทางพิจารณาไม่ได้ความว่าจำเลยแกล้งกล่าวหาจับกุมผู้เสียหายในข้อหาใด แล้วจำเลยใช้อำนาจหน้าที่ข่มขืนใจให้ผู้เสียหายมอบเงินแก่จำเลย การที่จำเลยขอเงินจากผู้เสียหาย จำเลยไม่ได้ใช้อำนาจในตำแหน่งหน้าที่ของจำเลยเอง ที่จำเลยพูดว่าค้าขายใหญ่โตไม่คิดติดต่อกับตำรวจบ้างหรือ ก็ยังถือไม่ได้ว่าเป็นการขู่เข็ญว่าจะทำอันตรายต่อเสรีภาพและทรัพย์สินของผู้เสียหาย การกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148 และ 337 ประกอบด้วยมาตรา 80

นางสวยเป็นลูกจ้างประจำ ตำแหน่งนักการ เทศบาลตำบลแห่งหนึ่งได้ร่วมกับนางศรีซึ่งเป็นปลัดทำการขียนใบเสร็จรับเงินให้ผู้ชำระค่าธรรมเนียมและผู้ชำระค่าภาษีตามจำนวนเงินที่ชำระจริง ส่วนต้นขั้วใบเสร็จรับเงินนั้น ทั้งสองคนเขียนจำนวนเงินต่ำกว่าความเป็นจริง แล้วส่งมอบแก่เทศบาลเพียงเท่ากับจำนวนเงินในใบเสร็จรับเงินฉบับต้นขั้ว แล้วเอาเงินส่วนต่างไป ดังนี้ นางศรีมีความผิดฐานใด

• เจ้าพนักงานปลอมเอกสาร ม.161

• เจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ ม.147

• เจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยทุจริต ม.151

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4347/2558

• จำเลยที่ 2 เป็นลูกจ้างประจำ ตำแหน่งนักการ เทศบาลตำบลจักราช มิใช่ข้าราชการที่ได้รับการแต่งตั้งตามกฎหมายว่าด้วยการแต่งตั้งข้าราชการให้ดำรงตำแหน่งหรือเป็นผู้ดำรงตำแหน่งหน้าที่ซึ่งมีกฎหมายระบุไว้โดยเฉพาะให้ถือเป็นเจ้าพนักงาน จำเลยที่ 2 จึงไม่ใช่เจ้าพนักงานตามกฎหมาย เนื่องจาก ป.อ. มาตรา 147, 151, 161 เป็นบทบัญญัติที่ลงโทษแก่บุคคลผู้กระทำความผิดที่เป็นเจ้าพนักงานซึ่งกระทำผิดต่อตำแหน่งหน้าที่เท่านั้น แม้จำเลยที่ 2 จะร่วมกับจำเลยที่ 1 กระทำความผิดต่อบทบัญญัติดังกล่าว ก็จะลงโทษจำเลยที่ 2 อย่างเจ้าพนักงานไม่ได้ คงลงโทษจำเลยที่ 2 ได้แต่เพียงในฐานะผู้สนับสนุนตาม ป.อ. มาตรา 86 เท่านั้น ปัญหานี้เป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ศาลฎีกามีอำนาจหยิบยกขึ้นวินิจฉัยได้เองตาม ป.วิ.อ. มาตรา 195 วรรคสอง ประกอบมาตรา 225

นางสวยเป็นลูกจ้างประจำ ตำแหน่งนักการ เทศบาลตำบลแห่งหนึ่งได้ร่วมกับนางศรีซึ่งเป็นปลัดทำการขียนใบเสร็จรับเงินให้ผู้ชำระค่าธรรมเนียมและผู้ชำระค่าภาษีตามจำนวนเงินที่ชำระจริง ส่วนต้นขั้วใบเสร็จรับเงินนั้น ทั้งสองคนเขียนจำนวนเงินต่ำกว่าความเป็นจริง แล้วส่งมอบแก่เทศบาลเพียงเท่ากับจำนวนเงินในใบเสร็จรับเงินฉบับต้นขั้ว แล้วเอาเงินส่วนต่างไป ดังนี้ นางสวยมีความผิดฐานใด

• เป็นผู้สนับสนุนในความผิด เจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ ม.147 เจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยทุจริต ม.151 และเจ้าพนักงานปลอมเอกสาร ม.161

• เป็นตัวการร่วมในความผิด เจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ ม.147 เจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยทุจริต ม.151 และเจ้าพนักงานปลอมเอกสาร ม.161

• ผิดฐานเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต ม.157

• ไม่มีความผิด

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4347/2558

• จำเลยที่ 2 เป็นลูกจ้างประจำ ตำแหน่งนักการ เทศบาลตำบลจักราช มิใช่ข้าราชการที่ได้รับการแต่งตั้งตามกฎหมายว่าด้วยการแต่งตั้งข้าราชการให้ดำรงตำแหน่งหรือเป็นผู้ดำรงตำแหน่งหน้าที่ซึ่งมีกฎหมายระบุไว้โดยเฉพาะให้ถือเป็นเจ้าพนักงาน จำเลยที่ 2 จึงไม่ใช่เจ้าพนักงานตามกฎหมาย เนื่องจาก ป.อ. มาตรา 147, 151, 161 เป็นบทบัญญัติที่ลงโทษแก่บุคคลผู้กระทำความผิดที่เป็นเจ้าพนักงานซึ่งกระทำผิดต่อตำแหน่งหน้าที่เท่านั้น แม้จำเลยที่ 2 จะร่วมกับจำเลยที่ 1 กระทำความผิดต่อบทบัญญัติดังกล่าว ก็จะลงโทษจำเลยที่ 2 อย่างเจ้าพนักงานไม่ได้ คงลงโทษจำเลยที่ 2 ได้แต่เพียงในฐานะผู้สนับสนุนตาม ป.อ. มาตรา 86 เท่านั้น ปัญหานี้เป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ศาลฎีกามีอำนาจหยิบยกขึ้นวินิจฉัยได้เองตาม ป.วิ.อ. มาตรา 195 วรรคสอง ประกอบมาตรา 225

นายปลาาซึ่งเป็นเลขานุการตำบล ล. และเป็นเจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่จัดการและรักษาเงินงบประมาณค่าจ้างของสภาตำบล แห่งหนึ่งได้เบิกเงินงบประมาณค่าจ้างของสภาตำบล แล้วจ่ายเป็นค่าจ้างให้แก่ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ในขณะที่ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ยังทำงานขุดลอกคลองไม่แล้วเสร็จตามสัญญา ดังนี้ นายปลามีความผิดฐานใด

• ผิดฐานเจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ ม.147

• ผิดฐานเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยทุจริต ม.151

• ผิดฐานเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ ม.157

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 21355/2556

• จำเลยซึ่งเป็นเลขานุการตำบล ล. และเป็นเจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่จัดการและรักษาเงินงบประมาณค่าจ้างของสภาตำบล ล. ได้เบิกเงินงบประมาณค่าจ้างของสภาตำบล แล้วจ่ายเป็นค่าจ้างให้แก่ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ในขณะที่ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ยังทำงานขุดลอกคลองไม่แล้วเสร็จตามสัญญา ทั้งๆ ที่องค์การบริหารส่วนตำบล ล. ยังไม่มีหน้าที่ต้องจ่ายเงินค่าจ้างให้แก่ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. การกระทำของจำเลยดังกล่าว ถือได้ว่าเป็นการที่จำเลยซึ่งเป็นเจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่จัดการและรักษาเงินงบประมาณค่าจ้างนั้น ได้เบียดบังทรัพย์นั้นเป็นของตนหรือของผู้อื่นโดยทุจริตอันเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 147

ส.ต.อ.สมหมายกับพวก เห็นนายจันทร์กับพวกนั่งกินเหล้าคุยกันอยู่ในบ้าน จึงแสดงตัวเข้าไปขอตรวจค้นและจับกุมนายจันทร์กับพวก โดยอ้างว่าได้รับแจ้งว่ามีการเล่นการพนัน และ ส.ต.อ.สมหมายแจ้งกับนายจันทร์ว่า จะไม่จับก็ได้หากยอมจ่ายเงินคนละ 1,000 บาท แลกกับการไม่จับกุมดำเนินคดี ดังนี้ ส.ต.อ.สมหมายกับพวกมีความผิดตามข้อใด

• ผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ข่มขืนใจเพื่อให้บุคคลใดมอบให้หรือหามาให้ซึ่งทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่ตนเองหรือผู้อื่น ม.148

• ผิดฐานเจ้าพนักงานเรียกรับสินบน ม.149

• ผิดฐานเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ ม.157

• ถูกทุกข้อ

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4789/2565

• การที่จะเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 149 จะต้องได้ความว่าเจ้าพนักงานตำรวจจับกุม ส. โดยชอบ กล่าวคือ จับกุมขณะ ส. กำลังเล่นการพนัน แล้วหลังจากนั้นจึงเรียกรับเงินจาก ส. เพื่อที่จะไม่ดำเนินคดี เมื่อจำเลยกับพวกไม่พบการเล่นการพนันไฮโลในที่เกิดเหตุ การจับกุม ส. จึงเป็นการจับกุมโดยมิชอบ แม้จะมีการเรียกรับเงินจาก ส. การกระทำของจำเลยกับพวกก็ไม่อาจเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 149 ได้ คงเป็นความผิดตามมาตรา 148 แต่โจทก์ไม่ได้บรรยายฟ้องขอลงโทษในความผิดฐานดังกล่าว จึงไม่อาจลงโทษจำเลยได้เพราะต้องห้ามตาม ป.วิ.อ. มาตรา 192 วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา 215 และ 225 กับ พ.ร.บ.วิธีพิจารณาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบ พ.ศ. 2559 มาตรา 6 วรรคหนึ่ง คงลงโทษได้ตาม ป.อ. มาตรา 157 ซึ่งเป็นบทความผิดทั่วไปเท่านั้น

ร.ต.อ.มานะซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจกองปราบปรามขู่ให้นายจันทร์ให้นำเงินมามอบให้โดยอ้างว่าเพื่อลบชื่อนายจันทร์ออกจากบัญชีผู้ค้ายาเสพติดของสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด และเพื่อที่จะไม่จับกุมนายจันทร์ นายจันทร์กลัวถูกจับจึงนำเงินไปมอบให้แก่ ร.ต.อ.มานะ ตามคำขู่ ดังนี้ ร.ต.อ.มานะมีความผิดฐานใด

• ผิดฐานเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ข่มขืนใจเพื่อให้บุคคลใดมอบให้หรือหามาให้ซึ่งทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่ตนเองหรือผู้อื่น ม.148

• ผิดฐานเจ้าพนักงานเรียกรับสินบน ม.149

• ผิดฐานกรรโชกทรัพย์ ม.337

• ผิดฐานเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ข่มขืนใจเพื่อให้บุคคลใดมอบให้หรือหามาให้ซึ่งทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่ตนเองหรือผู้อื่น ม.148 และกรรโชกทรัพย์ ม.337

Answer explanation

• คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2573/2553

• จำเลยซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจกองปราบปรามขู่ให้โจทก์ร่วมนำเงินมามอบให้โดยอ้างว่าเพื่อลบชื่อโจทก์ร่วมออกจากบัญชีผู้ค้ายาเสพติดของสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด และเพื่อที่จะไม่จับกุมโจทก์ร่วม จึงเป็นความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการฐานเป็นเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบข่มขืนใจและจูงใจเพื่อให้โจทก์ร่วมมอบให้ซึ่งทรัพย์สินแก่ตนเอง แต่การที่โจทก์ร่วมนำเงินไปมอบให้แก่จำเลยก็เพื่อที่จะให้เจ้าพนักงานจับกุม แสดงว่าโจทก์ร่วมไม่ได้กลัวคำขู่ของจำเลย ยังถือไม่ได้ว่าจำเลยข่มขืนใจโจทก์ร่วมจนโจทก์ร่วมยอมเช่นว่านั้น การกระทำของจำเลยเป็นเพียงความผิดฐานพยายามกรรโชก แม้จำเลยจะไม่ได้ฎีกาในปัญหานี้ แต่เป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ศาลฎีกามีอำนาจแก้ไขให้ถูกต้องได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 195 วรรคสอง ประกอบมาตรา 225