Excertion physiology

Hình bên thể hiện tỉ lệ nồng độ của một số chất ở dịch lọc thuộc các đoạn khác nhau của nephron so với nồng độ tương ứng của chúng ở dịch lọc cầu thận (OLG: ống lượn gần, H: Quai Henle, OLX: ống lượn xa và OG: ống góp).

Hãy cho biết chất (1) tương ứng với chất nào trong 4 chất sau đây?

• K⁺

• Na⁺

• HCO₃^-

• Urea

Hình bên thể hiện tỉ lệ nồng độ của một số chất ở dịch lọc thuộc các đoạn khác nhau của nephron so với nồng độ tương ứng của chúng ở dịch lọc cầu thận (OLG: ống lượn gần, H: Quai Henle, OLX: ống lượn xa và OG: ống góp).

Hãy cho biết chất (3) tương ứng với chất nào trong 4 chất sau đây?

• K⁺

• Na⁺

• HCO₃^-

• Urea

Hình bên thể hiện tỉ lệ nồng độ của một số chất ở dịch lọc thuộc các đoạn khác nhau của nephron so với nồng độ tương ứng của chúng ở dịch lọc cầu thận (OLG: ống lượn gần, H: Quai Henle, OLX: ống lượn xa và OG: ống góp).

Hãy cho biết chất (4) tương ứng với chất nào trong 4 chất sau đây?

• K⁺

• Na⁺

• HCO₃^-

• Urea

Quá trình trao đổi muối trong một số cấu trúc của động vật được thể hiện ở các hình 1, hình 2 và hình 3. Phát biểu nào là đúng trong các phát biểu dưới đây?

• Hình 1 thể hiện hoạt động trao đổi ion của các tế bào ống lượn xa.

• Hình 2 thể hiện cơ chế điều hòa áp suất thẩm thấu ở cá nước ngọt.

• Hình 3 thể hiện cơ chế điều hòa áp suất thẩm thấu ở cá nước mặn.

• Hình 3 thể hiện quá trình tái hấp thu ion ở tế bào đoạn mảnh của nhánh lên quai Henle.

Answer explanation

• * Lưu ý:

1. Đồng vận chuyển Na/K/2Cl là đặc trưng của tái hấp thu muối ở nhánh lên quai Henle (hình 2).

2. 2. Hoạt động bài tiết H+ đi kèm tái hấp thu Na+ có thể xảy ra ở ống lượn gần, đoạn dày nhánh lên quai Henle và ống lượn xa (hình 3)

3. 3. Cá xương nước ngọt bài tiết nước tiểu loãng và gần như không uống nước, bù muối qua ăn và hấp thu qua mang (vận chuyển chủ động)

4. 4. Cá xương nước mặn duy trì cân bằng muối bằng uống nước biển và thải muối thừa qua mang và thận.

Động vật sống ở sa mạc như chuột túi có khả năng sống sót tốt trong điều kiện thiếu nước nhờ thích nghi của thận. Nhiều loài động vật đã tiến hoá cơ chế cô đặc nước tiểu nhằm vừa giữ nước vừa loại bỏ được chất thải hiệu quả. Có hai loại nephron giúp cô đặc nước tiểu, là nephron vỏ với quai Henle ngắn nằm ở miền vỏ thận và nephron cận tuỷ với quai Henle dài đâm sâu vào tuỷ thận. Bảng bên thể hiện đặc điểm môi trường sống và nồng độ urê trong nước tiểu ở một số loài động vật. Đồ thị thể hiện tỉ lệ nephron cận tuỷ/nephron vỏ ở các loài. Hãy đánh dấu tích vào các phát biểu đúng.

• Hải ly dường như không có nerphon vỏ

• Tỉ lệ nephron tuỷ/vỏ ở chuột túi được ước tính bằng khoảng 1.5 hoặc cao hơn

• Quai Henle dài hơn giúp tái hấp thu nước hiệu quả hơn, dẫn đến cô đặc nước tiểu

• Những loài động vật sống ở vùng khô hạn có tỉ lệ nephron vỏ cao hơn so với các loài sống ở vùng có đẩy đủ nước ngọt

Thận là nơi xảy ra quá trình lọc máu mạnh mẽ. Ở đó, các chất dư thừa trong máu được thải theo nước tiểu ra ngoài cơ thể. Ngược lại, các chất cần thiết cho cơ thể được tái hấp thu trở lại dịch mô và máu. Hình A thể hiện mô hình các phân đoạn ống thận và các mạch máu liên quan. Bảng B thể hiện sự có mặt hoặc không có mặt của các chất X, Y, Z ở mỗi cấu trúc  từ 1 đến 6 ở hình A. Ở người khỏe mạnh bình thường, chất X tương ứng với thành phần nào trong các thành phần sau?

• Glucôzơ và axit amin

• Protein và tế bào hồng cầu

• Na⁺ và ure

Answer explanation

Chất X là urê và ion Na⁺, các chất này có mặt ở trong máu và tất cả các phần của đơn vị thận.

Thận là nơi xảy ra quá trình lọc máu mạnh mẽ. Ở đó, các chất dư thừa trong máu được thải theo nước tiểu ra ngoài cơ thể. Ngược lại, các chất cần thiết cho cơ thể được tái hấp thu trở lại dịch mô và máu. Hình A thể hiện mô hình các phân đoạn ống thận và các mạch máu liên quan. Bảng B thể hiện sự có mặt hoặc không có mặt của các chất X, Y, Z ở mỗi cấu trúc  từ 1 đến 6 ở hình A. Ở người khỏe mạnh bình thường, chất Y tương ứng với thành phần nào trong các thành phần sau?

• Glucôzơ và axit amin

• Protein và tế bào hồng cầu

• Na⁺ và ure

Answer explanation

Chất Y là glucôzơ và axit amin, các chất này được lọc qua nang Bowman nhưng được tái hấp thu hoàn toàn ở ống lượn gần (5), vì vậy chúng không có mặt ở (4) và (3).

Thận là nơi xảy ra quá trình lọc máu mạnh mẽ. Ở đó, các chất dư thừa trong máu được thải theo nước tiểu ra ngoài cơ thể. Ngược lại, các chất cần thiết cho cơ thể được tái hấp thu trở lại dịch mô và máu. Hình A thể hiện mô hình các phân đoạn ống thận và các mạch máu liên quan. Bảng B thể hiện sự có mặt hoặc không có mặt của các chất X, Y, Z ở mỗi cấu trúc  từ 1 đến 6 ở hình A. Ở người khỏe mạnh bình thường, chất Z tương ứng với thành phần nào trong các thành phần sau?

• Glucôzơ và axit amin

• Protein và tế bào hồng cầu

• Na⁺ và ure

Answer explanation

Chất Z là prôtêin và tế bào hồng cầu, những thành phần này có mặt ở trong máu, nhưng có kích thước lớn nên không được lọc qua ở cầu thận.

Aquaporin là protein kênh nước trên màng tế bào thành ống góp. Nhà khoa học Deen và cộng sự đã tiến hành tổng hợp mARN từ gen aquaporin đột biến (mất chức năng) và bình thường (kiểu dại) của người và tiêm mARN vào noãn bào ếch (hình dưới). Trong các noãn bào này, các mARN tiêm vào đã được dịch mã thành các protein aquaporin. Hãy đánh dấu tích vào các phát biểu đúng.

• Trong môi trường nhược trương, các noãn bào của nhóm 2 có khả năng đạt kích thước lớn nhất

• Trong môi trường nhược trương, các noãn bào của nhóm 1 và nhóm 3 có kích thước tương đương nhau

• Người trưởng thành mang đột biến gen này có lượng nước tiểu được hình thành ít hơn so với người khỏe mạnh bình thường

• Người trưởng thành mang đột biến gen này có hàm lượng angiotensin II trong máu cao hơn so với người khỏe mạnh bình thường

Inulin là một nhóm các polysaccharide mà khi được cơ thể hấp thu vào trong máu, chúng không đi qua được màng tế bào, nhưng lại được dễ dàng lọc qua ở nang Bowman và không được tái hấp thu. Trong một thí nghiệm, người ta truyền inulin qua đường tĩnh mạch vào một người với tốc độ không đổi là 0,2 mol/phút. Ngay sau khi truyền xong, tổng lượn inulin đo được ở nước tiểu là 25 mol. Phát biểu nào dưới đây là đúng?

• Tốc độ thải inluin vào nước tiểu tỉ lệ thuận với nồng độ inulin trong máu

• Với một loại thuốc có thể dễ dàng đi qua màng tế bào, tốc độ thải của thuốc này sẽ cao hơn tốc độ thải inluin