Vreemde voorwerpen - idioom B2 C1

Wat is dit? Er zijn meer antwoorden.

• de flessenlikker

• de flessenschraper

• een martelwerktuig

• een sportartikel

Answer explanation

Met een flessenschraper of flessenlikker krijg je ook de allerlaatste restjes uit de fles of uit een pak. Het gaat voedselverspilling tegen. Deze schraper helpt je dus ook bij duurzaam consumeren. En fijn in deze dure tijden.

Of is het een symbool van de Hollandse zuinigheid?

https://www.youtube.com/watch?v=n3IWuPSITJk

Wat is dit?

• een medisch apparaat

• de dunschiller

• een apparaat om puistjes mee te verwijderen

• een apparaat voor je nagels

Answer explanation

Een dunschiller is een speciaal mesje voor het flinterdun schillen van groenten en fruit zoals aardappelen, wortelen, pastinaken, zoete aardappelen en zelfs kiwi's. Dunschillers zijn er in verschillende vormen en uitvoeringen.

Een langwerpige dunschiller zet je haaks op je ingrediënt en gebruik je door de schil van je weg te snijden. En er bestaan ook dubbele dunschillers. Daar kan je je groente tussen steken en langs twee kanten schillen. Dubbel zo snel én je kan je er minder eenvoudig aan pijn doen.
Een ronde of y-vormige dunschiller voor bijvoorbeeld komkommers of courgettes heeft een handvat met twee houders voor het mes, wat hem een tikje veiliger maakt.

Het is bijvoorbeeld ook handig om een lasagne te maken van courgette in plaats van pastavellen. Dunschillers met tandjes zijn dan weer ideaal om groenteslierten te maken.

Sommige dunschillers zijn speciaal gemaakt voor links- of rechtshandigen.

https://www.youtube.com/watch?v=PhzIuQXsYrI

Wat is dit?

• de knijptang

• de nijptang

• de waterpomptang

• de strijkbout

Answer explanation

Over het algemeen gebruikt men een waterpomptang om een ronde aansluiting mee te omvatten en aan te draaien. Hierbij kan men denken aan de koppelingen en sokken die gebruikt worden in waterleidingen.

Waterpomptangen worden veel gebruikt in de techniek. Oorspronkelijk was de waterpomptang een gereedschap dat behoorde tot de uitrusting van een loodgieter en installateur. De naam waterpomptang is ook afgeleid van de werkzaamheden van de loodgieter. Deze zorgde er namelijk voor dat onder andere waterleidingen en wateraansluitingen werden aangelegd en onderhouden. De waterpomptang behoort tegenwoordig tot het handgereedschap van verschillende vaklieden waaronder werktuigbouwkundigen.

Bekend ook is het liedje uit de Fabeltjeskrant, een programma dat zo'n 35 jaar geleden op de televisie was te zien.

https://www.youtube.com/watch?v=7uNLnTa7qak

Wat is dit kleedje op de rugleuning van de stoel?

• het sierkleedje

• de antimakassar

• het hoofdkleedje

• de beschermkap

Answer explanation

Een antimakassar is een kleedje dat in de tweede helft van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw vaak op het met het menselijk hoofd in aanraking komende deel van met stof beklede stoelen en banken werd gelegd, om deze te beschermen tegen de makassarolie, die door mannen vaak gebruikt werd om het haar te verzorgen en te stileren. Makassarolie werd later vervangen door Brylcreem. De kleedjes waren vaak gehaakt en meestal wit van kleur. De (kleedjes) komen nog steeds voor op vliegtuigstoelen voorzien van klittenband, maar zijn tegenwoordig van papier gemaakt .

Jongeren van nu kennen de antimakassar hoogstens nog uit het interieur van hun grootouders of overgrootouders: een meestal wit, gehaakt en kanten kleedje dat ter versiering op de rugleuning van fauteuils, canapés en sofa’s werd gelegd. Waar komt dat exotisch klinkende woord vandaan?

Het Nederlandse woord antimakassar is ontleend aan het Engelse antimacassar, waarvan de oudste vindplaats van 1852 is. Dat woord is gevormd uit het voorvoegsel anti-, dat ‘tegen’ betekent, en de naam Macassar, een in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw door mannen vaak gebruikte haarolie. Oorspronkelijk diende de antimakassar om te voorkomen dat rugleuningen van de dure meubelstukken vet werden door de haren van de heren. Een soort “antivetkuifkleedje”. Later, toen de haarolie plaatsmaakte voor andere middelen, diende de antimakassar louter nog ter decoratie.

De destijds zo populaire makassarolie is vernoemd naar de plek waar het werd geproduceerd: Makassar, de hoofdstad van de provincie Zuid-Celebes (Sulawesi Selatan) op het eiland Celebes. De olie werd gemaakt uit de vruchtzaden van de koesambiboom of kesambiboom (Schleichera trijuga) die in de omgeving van de Indonesische stad groeide. Een woord dat is afgeleid van een aardrijkskundige naam, zoals antimakassar, noemen we een geoniem.

Wat is dit?

• het snijmes

• het kaasmes

• de kaasschaaf

• de dunschiller

Answer explanation

De kaasschaaf is een huishoudinstrument waarmee een dun plakje van een stuk kaas kan worden gesneden. De kaasschaaf werd in 1925 door de uit Lillehammer (Noorwegen) afkomstige timmerman Thor Bjørklund ontworpen die zich liet inspireren door de houtschaaf. De massaproductie begon in 1927, waarna de schaaf al snel ook buiten Noorwegen werd geïntroduceerd.

Om een kaasschaaf te kunnen gebruiken moet de kaas de juiste consistentie hebben, dus niet te zacht en niet te hard zijn. De meeste Nederlandse, Scandinavische, Belgische en Duitse kaassoorten zijn geschikt om met een kaasschaaf te bewerken. Daarom wordt de kaasschaaf vooral in die landen gebruikt. Voor jonge, en dus zachtere, kaas is de gewone kaasschaaf minder geschikt doordat de kaas aan het lange blad van de schaaf blijft kleven. Hierom bestaan er ook speciale korte kaasschaven.

De kaasschaaf is ook in de Scandinavische landen in algemeen gebruik, en verder bijvoorbeeld in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Zowel in Noorwegen als in Nederland worden kaasschaven met verfraaide handvatten als souvenir aan toeristen verkocht, in Nederland bijvoorbeeld met een handvat van Delfts blauw.

Een kaasrasp is een rasp om kaas mee te raspen. De kaasrasp is meestal van metaal en voorzien van kleine gaatjes met scherpe, uitstaande puntjes.

Er zijn kaasraspen die men min of meer gebruikt zoals een kaasschaaf; het handvat van de rasp is dan soms ook van metaal, maar vaker van hout of kunststof.

Er zijn ook 'kaasmolens' met een roterende rasp, waarmee gemakkelijker grotere hoeveelheden kaas te raspen zijn. Zowel bij de kaasrasp als bij de kaasmolen is de rasp van roestvast staal.

De kaasschaafmethode is een manier om te bezuinigen, door van elke post op een begroting een vergelijkbaar percentage af te halen.

Wat is dit?

• het gastendoekje

• het billendoekje

• het washandje

• de mini handdoek

Answer explanation

Wassen met een lapje badstof: het washandje is een typisch Nederlands gebruik. Om het nog chauvinistischer te maken: uit onderzoek blijkt dat washandjes van de Hema het fijnst zijn, vertelt Ineke Strouken, oud-directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. ,,Mensen die geëmigreerd zijn, laten zelfs washandjes overvliegen.’’

Steeds meer Nederlanders maken minder gebruik van de oeroude traditie, ziet ze. Dat heeft volgens haar met twee dingen te maken.

Het washandje is overbodig geworden. Dat komt door de komst van vloeibare zeep, legt ze uit. ,,Het vaste zeepje, waar je een washandje bij gebruikte, is langzaam uit de badkamer verdwenen. Met vloeibare zeep heb je zo goed als geen washandje nodig.’’

Daarnaast wassen Nederlanders zich elke dag. Een wereld van verschil met vroeger. ,,Heel vroeger ging je naar de put. Later werd dat de pomp . Eén keer per week zat je in de teil met een stukje zeep en washandje erbij. Toen de douche kwam, veranderde dat ook. Rond de jaren 80 en 90 zijn we steeds vaker gaan wassen en verdween langzaam dat washandje uit onze doucheroutine.’’

Dat we vaker zijn gaan douchen, is niet bepaald vriendelijk voor het milieu, vinden ze ook in Friesland. Dus bedacht VVV Waterland van Friesland een ludieke campagne die deze week werd gelanceerd: Ode aan de Washand. Het doel is simpel: toeristen stimuleren om niet elke dag een douche te pakken in de zomermaanden. In plaats daarvan kunnen ze een washandje gebruiken, die aan een lijn hangen op verschillende campings, jachthavens en bij VVV-winkels in Friesland.

Met de campagne hopen Hoekstra, Meijer en alle andere deelnemers miljoenen liters water te besparen deze zomer in Friesland. Hoekstra: ,,Het is de makkelijkste en goedkoopste oplossing om duurzamer met water om te gaan. Zelf ben ik minder gaan douchen en gebruik ik het washandje weer. En ik moet zeggen: het scheelt ook een hoop tijd.’’

Een washandje blijft wel veel langer nat en is daarom de perfecte plek voor de bacteriën om zich supersnel uit te breiden. Gooi je washandje daarom na elke wasbeurt in de wasmachine.

https://www.youtube.com/watch?v=QmqjHCxQnXw

Wat is dit? Denk aan Sinterklaas.

• het stammetje

• de roe

• een martelwerktuig

• de wortels

Answer explanation

Wat takken bij elkaar gebonden? Wat zou dat kunnen zijn?

En wat heeft het met de Nederlandse cultuur te maken?

De roe of tuchtroede komt in veel Sinterklaasliedjes voor.
Wie stout was... kreeg de roe.
Meer dan dat er daadwerkelijk mee werd geslagen, werd er vooral mee gedreigd... En later was de dreiging vooral dat je de roe in je schoen kon vinden in plaats van cadeautjes.
Hoewel het iets van vroeger is, zie je soms nog Zwarte (of andere kleuren) Pieten die een roe bij zich hebben.
De roe had oorspronkelijk ook nog een andere betekenis: vruchtbaarheid.

https://www.youtube.com/watch?v=ikasC66XZWU

Wat is dit?

• de pet

• de alpinopet

• de baret

• de muts

Answer explanation

Vandaag de dag is de baret of alpinopet een hoofddeksel voor iedereen. Of het nu in Parijse steegjes, films, series of op grote catwalks van wereldberoemde modelabels is - de Franse klassieker met zijn ingetogen maar onmiskenbaar charmante vorm is populair als geen andere pet of muts.

Een baret is een hoofddeksel gemaakt van een bepaalde stof. In de middeleeuwen was het de gebruikelijke hoofdbedekking voor de wat beter gesitueerden. Nu is het een ceremoniële dracht in sommige kerkelijke en universitaire kringen. Ook zijn er enkele traditionele studentenverenigingen in Nederland waarbij de baret onderdeel is van de formele (bestuurs)kledij. Baretten met een baretembleem maken ook deel uit van het militair tenue. De scouting gebruikt vaak ook een baret bij het uniform van de groep.

De Bretonse baret, of baskenmuts, is het nationale hoofddeksel van Frankrijk. Een kleine baret wordt alpinopet of kortweg alpino genoemd.

De baret (Vlaams), biretta (Italiaans en Latijn) of bonnet (Nederlands) is ook het hoofddeksel van een katholieke geestelijke.

Naar alle waarschijnlijkheid gaat zij terug op het hoofddeksel dat afgestudeerde theologen ontvingen tezamen met hun titel. In de middeleeuwen studeerden voornamelijk geestelijken theologie en zo werd de biretta (baret, bonnet) tot een symbool van het priesterschap in het Westen. In zowel de oosters-orthodoxe als de oosters-katholieke kerken is de skoufi aan de westerse bonnet verwant. Deze wordt echter gedragen door monniken, niet door wereldgeestelijken. De plantensoort kardinaalsmuts dankt zijn naam aan de gelijkenis van de vruchten met deze rode bonnetten.

In Angelsaksische landen zoals de Verenigde Staten dragen afgestudeerden wel de typische 'mortarboard' (metselbord), een kapje met een vierkant vlak en een kwast in het midden. De kleur van de kwast geeft de universiteit of de studierichting aan.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Baret

Wat is dit?

• de mixer

• de snijmolen

• de snijbonenmolen

• het maalapparaat

Answer explanation

Een snijbonenmolen is een voorwerp uit de keuken dat wordt gebruikt om snijbonen en pronkbonen in smalle reepjes te snijden. Tegenwoordig snijdt men er ook kousenband mee.

Het apparaatje bestaat uit een of twee invoergleuven, waarin de hele snijboon wordt gestopt. Achter deze gleuf bevindt zich een roterend mes dat wordt aangedreven door een slinger, die handmatig kan worden bediend. De meeste molens bevatten zuignappen of klemmen om de molen op een tafel of aanrechtblad te bevestigen.

De gesneden bonen worden direct na het koken geconsumeerd of door middel van wecken of pekelen geconserveerd.

Het apparaat wordt nog steeds gebruikt. Er zijn kant-en-klaar gesneden producten, echter sommige consumenten kiezen voor vers en zelf gesneden.

Wat is dit?

• schijven gooien

• dammen

• de sjoelbak

• bowlen

Answer explanation

Sjoelen is een gezelschapsspel en sport, waarbij de spelers in drie beurten 30 schijven door vier kleine gleufjes op het einde van de plank moeten schuiven. De schijven krijgen het aantal punten van het vak waar ze in terechtgekomen zijn

Sjoelen wordt gespeeld op een houten bak (de sjoelbak) met houten schijven. Aan het eind van de bak zitten vier poorten, met kleine openingen waar de schijven net doorheen passen. Het doel van het spel is de schijven schuivend door de poorten te werpen. Als alle stenen zijn geworpen, worden de stenen die niet in een poort zitten weer teruggehaald. Deze zijn dan voor de tweede en derde beurt.

Het spel wordt vaak in huiselijke kring als gezelschapsspel gespeeld, maar ook op braderieën, waarbij vaak om een extra dagprijs voor de hoogste score van de dag wordt gestreden.

Het woord ‘sjoelen’ is ontleend aan het Fries.

Ook in België wordt er veel gesjoeld, en in Duitsland heet het spel Jakkolo. Het Tsjechisch heeft het Nederlandse woord overgenomen: šulbak, en ook in Duitsland wordt ons woord Sjoelbak wel gebruikt voor het spel sjoelen.

De oorsprong van sjoelen ligt in het 15e eeuwse Engeland. Shove ha'penny (shove halfpenny) was een populair zeevaarders spel wat veel op de dekken van schepen werd gespeeld. Maar daardoor belanden er ook veel munten in het water en daarom werden de pennies vervangen door houten schijven.