Siyer 10. sınıf 1. Dönem (İsra Miraç'a Kadar)

Hz. Peygamber, yaşının kemale ermesi, yalnızlığın kendisine sevdirilmesi, tevhidin sembolü Kâbe’nin putlarla dolu hâli, cahiliye toplumdaki ahlaki çöküntü, bu kötü alışkanlıklardan uzak kalma isteği gibi birtakım sebeplerle Hira Mağarası’nda uzlete çekilmeye ve tefekkür etmeye yönelmiştir.

Bu metinden çıkarılacak en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?

• Hz. Peygamber’i Hira’da tefekkür etmeye götüren süreç birçok etmenden oluşmaktadır.

• Yaşı ve sosyal hayattaki konumu Hz. Peygamber’in tefekkür sürecinde önemli olmuştur.

• Hz. Peygamber’in maddi açıdan rahatlamış olması onu manevi alandaki konulara sevk etmiştir.

• Hz. Peygamber, tevhidin sembolü Kâbe’nin putlarla dolu olmasından büyük rahatsızlık duymuştur.

• Hira’daki tefekkür süreci Hz. Peygamber’in toplumsal yanlışlardan uzaklaşma çabasının sonucudur

Kureyşli kabile reislerinin çıkarlarını korumak adına giriştikleri mücadelede itiraz ettikleri bir husus Hz. Peygamber’in sosyal konumuydu. Kimi muhalifler Kur’an’ın Hz. Muhammed’den (s.a.v.) daha asil birine verilmesi gerektiğini düşünüyorlardı. Velid b. Muğîre, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamber olmasını bir türlü kabul edememiştir. O, şöyle derdi: “Nasıl olur? Ben Kureyş kabilesinin büyüğü ve başkanı olarak bir kenara bırakılayım da vahiy Muhammed’e gelsin. Nasıl olur Ebu Mes’ud Amr b. Umeyr es-Sakafî, Sakîf kabilesinin başkanı olsun da bir kenara bırakılsın? İkimiz bu iki şehrin başkanlarıyız. Onun görüş ve iddialarına cevaben Yüce Allah şöyle buyurur: “Onlar dediler ki: Bu Kur’an iki şehirden bir büyük adama indirilse olmaz mıydı? Rabbinin nimetlerini onlar mı paylaşıyorlar?”

Parçada sözü edilen iki şehir aşağıdakilerden hangileridir?

• Taif - Yesrib

• Mekke - Taif

• Hicaz - Yesrib

• Kureyş - Sakîf

• Mekke - Medine

Kureyş’in ileri gelen kabilelerine mensup müşrikler Hz. Peygamber’in davetine ilk başlarda kayıtsız kaldılar. Hz. Peygamber’in sözlerinden rahatsızlık duymayan Mekkelilerin daha sonraki tepkileri, Hz. Muhammed’i (s.a.v.) gördükleri yerde onu işaret ederek “İşte Abdülmuttaliboğullarının kendisiyle gökten konuşulan oğlu!” şeklinde alaya almak şeklinde oldu. Ancak müşriklerin bu pasif tutumu daha sonra sertleşti. Müslümanlara karşı alay, iftira, baskı ve tehditlere başvurdular. İslam’ın kabulünü engelleyemeyen müşrikler, zulümlerini işkenceye ve Müslümanları öldürmeye kadar vardırdılar. Bu zor durum karşısında Müslümanlar, yurtlarından hicret etmek zorunda kaldılar.

Parçada bahsedildiği üzere müşriklerin tutumunu değiştiren olay aşağıdakilerden hangisidir?

• Kureyş’in ticari antlaşmalarının tehlikeye girmesi.

• İslam dininin köleler ile soylu kimseleri eşit görmesi.

• Hz. Peygamber’in mucizeler göstermeye başlaması.

• İlahlarını ve atalarını açıkça yeren ayetlerin nazil olması.

• Müslümanların sayılarının engellenemez biçimde artması.

Hz. Muhammed’in (s.a.v.) amcalarından birinin İslam’ı kabul etmesinden kısa bir süre sonra bütün Müslümanlara derin bir nefes aldıran bir olay daha gerçekleşti. Peygamberimize (s.a.v.) ve Müslümanlara karşı çok sert davranmasıyla bilinen bir kişi daha Müslüman oldu. Tebliğ faaliyetlerini yürütürken büyük sıkıntılar çeken Hz. Peygamber, İslam'ın zaferi için Kureyş içinde nüfuzları bulunan iki kişiden birinin İslam ile şereflenmesi için Dârülerkam’da dua etmişti. Kur’an-ı Kerim’den etkilenerek kalbinin hidayete açılması ile o, Peygamberimizin kabul olunan duasıydı. Müslüman olduktan sonra ilk iş olarak Ebu Cehil’in evine gidip İslâm’ı kabul ettiğini haber verdi. Nihayet onun İslâm’a girişi Mekke’de kalan Müslümanlara cesaret vermiş Müslümanlar ilk defa Kâbe’de toplu olarak namaz kılmaya başlamışlardır. Parçada sözü edilen sahabi kimdir?

• Hz. Ali

• Hz. Osman

• Hz. Hamza

• Hz. Ömer

• Hz. Ebu Bekir

Gizli davet denilen ve üç-dört yıl sürecek olan ilk dönemde Hz. Muhammed (s.a.v.) İslam’ı tebliğ için uygun yer olarak genç bir sahabinin evi olduğunu bildirdi. Mekke döneminde ve peygamberliğin ilk yıllarında Hz. Peygamberin buradaki faaliyetleri önemli bir merhale teşkil eder. Tebliğ faaliyeti için son derece elverişli olan bu ev Safâ tepesinin eteğinde bulunuyordu. Hac ve umre maksadıyla dışarıdan gelen pek çok kimse ile dikkat çekmeden temas kolaylığı sağlaması açısından önemli bir konuma sahipti. Öyle ki sahabiler buraya kolayca gidip gelebiliyorlar, Hz. Peygamber, ashâbına burada Kur’an’ı ve dinî bilgileri öğretiyor, onlarla birlikte namaz kılıyordu. Açık davet başlayıncaya kadar burayı merkez edinen Hz. Peygamber, İslam devletinin çekirdek kadrosunu burada yetiştirmiştir. İslam tarihinde önemli bir yeri olan bu mekânın ismi aşağıdakilerden hangisidir?

• Kâbe

• Dârünnedve

• Dârülerkam

• Eyyâmü’l-Arab

• Mescid-i Haram

Hz. Peygamber’in en yakın dostu olan ve onun davetini ailesi dışından kabul edenlerin ilkiydi. Servetini Allah (c.c.) yolunda harcamaktan çekinmeyen ve zengin bir tüccar olan bu sahabi, zor durumdaki köle ve cariyeleri satın alarak onları özgürlüklerine kavuşturmuştur. Bilâl b. Rebah (r.a.), Âmir b. Füheyre (r.a.) ve Ebu Fükeyhe (r.a.) gibi efendilerinin zulmüne maruz kalan köleler ile Lübeyne (r.a.), Nehdiyye (r.a.), Ümmü Ubeys (r.a.) ve Zinnîre (r.a.) gibi gözü kör edilene kadar işkence gören cariyelerin her biri başlarına gelen musibete rağmen dinlerinden dönmeyerek sabır göstermişlerdi. Bu kişilerin çoğunu satın alarak özgürlüğüne kavuşturmuştur. Paragrafta kendinden bahsedilen sahabi kimdir?

• Hz. Osman

• Hz. Ebu Bekir

• Zübeyr b. Avvam

• Mus’ab b. Umeyr

• Talha b. Ubeydullah

Aşağıdaki olayları kronolojik olarak sıraladığımızda hangisi 4. sırada yer alır?

• Hz. Ömer’in Müslüman Olması

• Habeşistan’a Hicret

• Hz. Hamza’nın Müslüman Olması

• Açıktan Davetin Başlaması

• Taif Yolculuğu

Siyer dersi için “Hicretin Arka Planı” konulu bir sunum yapmak isteyen Ayşe’nin hangi konuya değinmesine gerek yoktur?

• Akabe Biatları

• Boykot Yılları

• Kuba’ya Varış

• Taif Yolculuğu

• Mekke Dönemi ve İşkence

Hz. Peygamber risalet görevini üstlendikten sonra yakın akrabalarından başlayarak toplumun tüm kesimlerini İslam’a davet etti. Kadın-erkek, köle-hür, genç-ihtiyar, zengin-fakir ayrımı yapılmaksızın gerçekleştirilen çağrıyı kabul edenler böylelikle Müslümanların ilki olma şerefini kazandılar. Mekke Dönemi’nde Müslüman olanların en bariz ortak özelliği ise onların genç yaşta İslam’ı kabul etmiş olmalarıdır. İlk Müslümanların büyük çoğunluğu hicret esnasında kırk yaşın altında idiler. Bunların arasında Mus’ab b. Umeyr ve Sa’d b. Ebi Vakkas gibi Kureyş’in en önde gelen kabilelerine mensup zengin ailelerin gençleri de vardı. Nüfuzlu ve zengin ailelerin çocukları dışında kendi servetiyle zengin sayılan Hz. Ebu Bekir, Hz. Osman, Talha b. Ubeydullah ve Zübeyr b. Avvam gibi orta tabakaya mensup olanlar da Mekke’nin ilk Müslümanları arasındaydı. Bunun dışında Habbab b. Eret ve Bilâl-i Habeşî gibi köleler ile Yasir ailesi gibi zayıf ve himayesiz kimseler de İslami çağrıya uyan Müslümanlar arasında yer almıştı. İlginçtir ki Haşimoğulları’ndan Ebu Talib de dâhil olmak üzere Mekke kabile lideri konumunda olanlardan hiç kimse davete katılanlar arasında yoktu. Parçaya göre aşağıdaki ifadelerden hangileri yanlıştır?

I. Genelde genç yaşta olanlar Müslüman olmuşlardır.

II. Sadece kırk yaşın altındakiler Müslüman olmuşlardır.

III. Toplumun değişik kesimlerinden fertler Müslüman olmuşlardır.

IV. İlk Müslümanların hepsi önde gelen kabilelere mensup zenginlerdi.

V. Önce Mekke kabile lideri konumunda olanlar Müslüman olmuşlardır.

• I - II- III

• B) I - III - IV

• II - III - V

• II - IV - V

• III - IV - V

Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

• Müşriklerin yaptığı işkenceler sebebiyle şehit olan sahabi - Hz. Yasir

• Habeşistan'a ilk hicrette başkanlık yapan sahabi - Hz.Osman

• Gizli davet döneminde evini Müslümanlara açan genç sahabi ismi. Hz.Erkam

• Taif yolculuğunda Hz. Muhammed’e (s.a.v.) eşlik eden sahabi - Hz.Bilal

• Necaşi Ashame’nin huzurunda Müslümanları temsil eden sahabi ismi - Hz.Cafer