§6. ҚИМАҚ ҚАҒАНАТЫ (IХ ғ. соңы – ХI ғ. басы)

Қимақ тайпасының өз алдына бөлектенуі iске асты:

•     Шығыс Түрiк қағанатының құлауы барысында

•    Түргеш қағанатының құлауы барысында

•     Авар қағанатының құлауы барысында

•     Батыс Түрiк қағанатының құлауы барысында

•    Қарлұқ қағанатының құлауы барысында

840 ж. Ұйғыр қағанаты құлағаннан кейiн оған енген тайпалардың бiр бөлiгi қосылды:

•     түргештерге

•     хазарларға

•   оғыздарға

•     қимақтарға

•     бұлғарларға

VII ғ. ортасында қимақтар Алтай таулары мен Ертiс бойына көштi:

•     Батыс Монғолиядан

• Сарыарқадан

•    Жетісудан

•    Сырдария бойынан

•   Каспий өңірінен

Қимақ тайпалық одағының басшысы қаған лауазымын иеленді:

•   814 ж. бастап

•    744 ж. бастап

• 886 ж. бастап

•     840 ж. бастап

•      866 ж. бастап

Қимақ қағанының ордасы:

•    Имақия

•   Янгикент

•    Жуара

•    Жент

•      Сығанақ

Қимақтар бейбіт қарым-қатынас орнатқан ел:

•     хазарлар

•    Қырым татарлары

•   Енисей қырғыздары

•   оғыздар

•   Еділ бұлғарлары

Қимақ қалаларының басым бөлiгi орналасқан аймақ:

•    Ертiс және Алакөл

•    Жетісу

•    Сыр бойында

•    Әмудария бойында

•   Еділ бойында

Қимақ қағанатының құрылуы аяқталды.

•   Х ғ. ортасында

•     ХI ғ. басында

•   IХ ғ. ортасында

•     Х ғ. аяғында

•     IХ ғ. аяғында

Қимақ  одағына енген тайпалардың көп екенін дәлелдейді:

•   Араб  деректері

•   Әр рудың өз мөрінің болуы

•    Парсы деректері

•     қорымдарында жерлеу салтының әртүрлі болуы

•    Қимақ қағанының елді көп аймаққа бөлуі

Қимақ жерiне бірнеше рет әскери жорықтар жасап, Ертiске дейiн жеттi:

•     Моңғолдар

•   Маңғыттар

•     Ноғайлар

•   Өзбектер

•   Қарахандықтар