Хаворижнинг психологик қиёфаси

Xavorijlarning imonda yoki kufrda ekanligi hukmi borasida ahlu-s-sunna vakillarining fikrlari nechiga bo‘lingan?

• bu borada bir fikrda bo‘lishgan

• bu borada 3 xil fikrda bo‘lishgan

• bu borada 2 xil fikrda bo‘lishgan

• aniq bir fikrda bo‘lishmagan

Xavorijlar bilan bahs qilish uchun Ali ibn Abu Tolibdan qaysi sahobiy ruxsat so‘ragan?

• Abdullo ibn Abbos

• Abdullo ibn Mas’ud

• Abbos ibn Abdulmuttalib

• Abdullo ibn Umar

Ushbu olimlardan qaysi biri xavorijlarni Payg‘ambar (SAV)dan kelgan hadisga asosan kufrlik sifatida sanagan?

• Abu Bakr ibn Arabiy

• Subkiy

• Qurtubiy

• barcha javoblar to‘g‘ri

Quydagi javoblarning qaysi birida xavorij vakillari tomonidan Aliga nisbatan bildirgan ta’nalarining soni to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

• 1 ta ta’na

• 7 ta ta’na

• 5 ta ta’na

• 3 ta ta’na

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni keltirishadi: «Men Sizlarni orangizda Qur’on o‘qib, u (Qur’on)ning chiroyi unda ko‘rinib va u islomning himoyachisiga aylangan shaxsdan qo‘rqaman. Shundan so‘ng u shaxs, Qur’onni orqasiga uloqtirgan holda qoldirib, o‘z yon qo‘shnisiga uni mushriklikda ayblab qilich bilan otiladi». Va Huzayfa so‘radi: “Ey Allohning rosuli, ulardan qay biri mushriklikka yaqinroq, ayblayotganmi, yoki ayblanayotganmi?!” Payg‘ambar javob berdilar: «Yo‘q, ayblayotgan!» (Ibn Hibbon-81)?

• musulmonlarning rasmiy tan olingan rahbariga qarshi chiqishni ruxsat berish

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblash

• rahbarning gunoh va kamchiliklarini qidirib, ularni oshkora qoralash orqali xaloiqni beboshlikka qo‘zg‘ash

• insonlarning niyatlarini va qalblaridagi narslarni bilishlikni da’vo qiladilar

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni keltirishadi: «Olihalarga sig‘inuvchilarni boricha qoldirib, imon egalarni o‘ldiradilar!» (Buxoriy-3344)?

• musulmonlarning rasmiy tan olingan rahbariga qarshi chiqishni ruxsat berish

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblash

• rahbarning gunoh va kamchiliklarini qidirib, ularni oshkora qoralash orqali xaloiqni beboshlikka qo‘zg‘ash

• ularning qarashlariga norozi bo‘lgan musulmonlarni kufrda ayblab, ularning hayot va molini halol sanaydilar

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni raddiya sifatida keltirishadi: «Janob Rasululloh bizni huzurlariga chaqirdilar, biz bay’at qildik. Ul zot bizni amirni yoqtiramizmi, yo‘qmi yokim chor-nochor ahvolda bo‘lamizmi, yo‘qmi yohud amir o‘ziga boylik orttirayotgan bo‘ladimi yo‘qmi, bundan qat’iy nazar, uning farmoyishlariga qarshilik qilmaslikka bay’at qildirdilar» (Buxoriy-7055, Muslim-1709)?

• musulmonlarning rasmiy tan olingan rahbariga qarshi chiqishni ruxsat berishga

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblashga

• rahbarning gunoh va kamchiliklarini qidirib, ularni oshkora qoralash orqali xaloiqni beboshlikka qo‘zg‘ashga

• ularning qarashlariga norozi bo‘lgan musulmonlarni kufrda ayblab, ularning hayot va molini halol sanashlariga

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni raddiya sifatida keltirishadi: Anas ibn Molik Payg‘ambar sahobalari musulmon rahbarlarni haqoratlashni ta’qiqlaganliklarini ta’kidlab: “O‘z rahbaringlarni haqoratlamanglar, ularni aldamanglar va ulardan nafratlanmang. Allohdan qo‘rqing (taqvo qiling)lar va sabr qilinglar!” (Bayhaqiy, ash-Shua’b)?

• musulmonlarning rasmiy tan olingan rahbariga qarshi chiqishni ruxsat berishga

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblashga

• rahbarning gunoh va kamchiliklarini qidirib, ularni oshkora qoralash orqali xaloiqni beboshlikka qo‘zg‘ashga

• ularning qarashlariga norozi bo‘lgan musulmonlarni kufrda ayblab, ularning hayot va molini halol sanashlariga

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni raddiya sifatida keltirishadi: Tavhid kalimasini aytgan kishini o‘ldirgan Usoma ibn Zayddan Payg‘ambar (SAV) so‘radi: “Ey Usoma, nahotki sen uni «La ilaha illa-Lloh» deyishiga qaramasdan o‘ldirding-a?!” Usoma: “Ey Allohning Rosuli, axir u buni qutilib qolish uchun aytgan edi!” degan edi, - bunga Payg‘ambar (SAV): “Sen uni yuragini ochib ko‘rdingmi, qalbidan aytayaptimi, yoki yo‘qligini bilish uchun?!” dedi (Buxoriy-4269, 6872, Muslim-273)?

• insonlarning niyatlarini va qalblaridagi narslarni bilishlikni da’vo qiladilar

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblashga

• rahbarning gunoh va kamchiliklarini qidirib, ularni oshkora qoralash orqali xaloiqni beboshlikka qo‘zg‘ashga

• ularning qarashlariga norozi bo‘lgan musulmonlarni kufrda ayblab, ularning hayot va molini halol sanashlariga

Xavorijning mashhur bo‘lib tarqalgan qaysi alomatiga olimlar quydagi dalilni raddiya sifatida keltirishadi: Bizning yonimizga yaqinlashgach u inson biz bilan salomlashdi va biz uning salomiga alik oldik, shundan so‘ng Payg‘ambar (SAV): “Allohning shohidligiga chaqiraman, hozirgina sen bizga yaqinlashganingda o‘zinga-o‘zing, qalbingda, insonlar orasida sendan ko‘ra yaxshirog‘i yo‘qligini aytmadingmi?!” dedilar. U: “Alloh haqqi, xa” dedi, shundan so‘ng masjidga namoz o‘qigani kirib ketdi. Payg‘ambar (SAV) (Abu Bakr, Umar va Alilarga ushbu kishini o‘ldirishlikni buyurganlaridan so‘ng oxirida Ali u insonni masjidda topa olmaganidan so‘ng): “Agar u bugun o‘ldirilganda edi mening ummatimdan xatto 2 kishi ham bir-biri bilan xech qachon ixtiloflashmas edi!” dedilar (Abu Ya’lo, Doriqutniy, Ibn Abu Osim-938)?

• insonlarning niyatlarini va qalblaridagi narslarni bilishlikni da’vo qiladilar

• musulmonlarning amalga oshirgan katta gunohlari uchun kofirlikda ayblashga

• ularda o‘zlari haqida yaxshi fikr va boshqalar borasida – yomon

• ularning qarashlariga norozi bo‘lgan musulmonlarni kufrda ayblab, ularning hayot va molini halol sanashlariga