T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Deneme Sınavı

Mustafa Kemal, Sofya’da askeri ataşelik yaptığı dönemde;

• Üst düzey yetkililerin katıldığı yemekli toplantılarda Avrupalı devletleri temsilcileri ile görüşmüş,

• Bulgaristan’da kalan Türklerle yakın ilişki kurmuş ve Türklerin yaşadıkları yerleri ziyaret etmiş,

• Bulgar meclisinin toplantılarını takip etmiştir.

1. Bu faaliyetlerin ona katkıları arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz?

• Avrupalı yetkililerin Osmanlıyla ilgili fikirlerini öğrenme

• Askeri deneyim elde etme

• Türklerin durumunu yakında görme

• Diplomasi yeteneğini geliştirme

★ Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneği'nin merkezi Sivas'tır. Gerek merkezi gerek şubeleri Anadolu ile ilgili genel haberleri Anadolu Ajansı kurulduktan sonra bu ajans vasıtasıyla öğreniyorlardı.

Mustafa Kemal 12 Aralık 1919'da Sivas hanımlarına bu girişime ilk başlayan kişiler olması nedeni ile teşekkür etmişti. Ayrıca Mustafa Kemal, İtilaf devletlerinin zararlı faaliyetlerini protesto eden Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneğini 4 Ocak 1920 tarihinde "Millet böyle kız kardeşlerini birliğin önderi olarak görmekle, meşru mücadelenizde kararlılık ve inancın bir kat daha sağlamlaştığını anlamakla mutludur." diyerek kutladı.

2.Yukarıda verilen paragrafa göre aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz?

( Benim sorum: Kaynak: Yücel Özkaya - İstiklal Harbinde Yararlı ve Zararlı Cemiyetler )

• Milletin Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneği'nin çalışmalarından memnun olduğuna

• İtilaf devletleri aleyhine Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneği'nin mücadele ettiğine

• Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneği'ne İstanbul hükümetinin de telgraflar yoluyla destek verdiğine

• Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Derneği'nin milliyetçilik duygularıyla hareket ettiğine

Lozan Barış Antlaşması’yla kapitülasyonlar tümüyle kaldırılırken, bu haklardan yararlanarak ülkemizde varlığını sürdüren yabancı ticaret kuruluşlarına Türk yasalarına uyma zorunluluğu getirilmiştir.

3.Buna göre kapitülasyonların kaldırılmasıyla ilgili olarak ;

I. Yabancılara ait tüm kuruluşlar millileştirilmiştir.

II. Tam bağımsızlık ilkesine uygun çözüm üretilmiştir.

III. Misak-ı Milli hedefleri doğrultusunda hareket edilmiştir.

IV.Boğazların kontrolü Türk egemenliğine geçmiştir.

yargılarından hangisine ulaşılabilir?

• II ve III

• II ve IV

• III ve IV

• I, II ve IV

★ 1. Dünya savaşı sırasında Çanakkale'de 19. tümen komutanı Yarbay Mustafa Kemal araziyi daha önceden yakından tanıdığı için düşmanın iki belli başlı noktadan çıkarma yapacağını düşünüyordu.Birincisi yarımadanın güney ucundaki Elles Burnu(Seddülbahir) ki, düşman burada deniz topçusuyla iki yandaki kıyıyı kontrol edebilir, ikincisi de batı kıyısındaki Kabatepe, ki boğazın doğu kıyısına en kolay buradan inebilirdi.Liman Von Sanders'in tahminleri ise bambaşkaydı.Onun düşüncesinde çıkarma iki noktadan yapılabilirdi.Biri Çanakkale Boğazı'nın Asya kıyıları, biri de kuzeydeki dar Bolayır geçidiydi.25 Nisan sabahı düşman kuvvetlerinden İngilizler Elles Burnu'ndan Avustralyalılarla Yeni Zelandalılar da Kabatepe'nin kuzeyinden çıkarma yaptılar.

4. Yukarıdaki metinde aşağıdaki sorulardan hangisine bir cevap yoktur?

(Benim sorum: Kaynak: Lord Kinross - Atatürk)

• Çanakkale'de Mustafa Kemal'in ileri görüşlülüğüne örnek veriniz?

• Çanakkale'de düşman kuvvetleri hangi gün çıkarma yaptı?

• Mustafa Kemal'in Çanakkale Savaşı'ndaki rütbesi neydi?

• Savaşın yaşandığı Çanakkale boğazının en dar yeri neresiydi ?

Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti’nin imzaladığı son antlaşmadır. Osmanlı Mebusan Meclisi Misakımillî kararlarını kabul etmişken İstanbul yönetimi bu antlaşmayı kabul etmekle ulusal iradeye ters düşmüştür ve anayasaya aykırı davranmıştır. Çünkü Osmanlı Anayasası olan Kanun-i Esasiye’ye göre bir barış antlaşmasının, Meclis-i Mebusan’ın onayından geçmesi gerekiyordu. Bu antlaşma ile toprakları paylaşılan, ordusu güçsüzleştirilen, ekonomisi İtilaf Devletleri’nin kontrolüne giren Osmanlı Devleti ve Türk milleti yok sayılmıştır. Sevr Antlaşması Anadolu halkının BMM liderliğindeki direnişi karşısında yürürlüğe konulamamıştır.

5. Bu metindeki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

• İstanbul Hükûmeti Sevr Antlaşması’yla hukuken son bulmuştur.

• İstanbul Hükûmeti Sevr’i imzalayarak çoğunluğun görüşüne ters düşmüştür.

• Sevr Antlaşması, Millî Mücadele’nin başarılı olması nedeniyle hiçbir zaman yürürlüğe girmemiştir.

• Sevr Antlaşması hukuken geçersizdir.

★ Türkiye'yi aralarında paylaşmayı düşünen Batı politikacıları memleketimizin iç durumundan çok cesaret alıyorlardı. Hiç bir zaman Türkiye bu kadar parçalanmaya ve yok olmaya elverişli görülmemişti. Padişah kendine kuvvet verebilecek herhangi bir yabancı devletle birleşmek istiyor, bilhassa İngilizlerin himayesine taraftar oluyordu. Osmanlı hanedanından hiç biri daha önce sırf kendi kudreti ve rahatı için memlekette bir yabancı egemenliği istemiş değildir.Bununla beraber, galip devletlerden biriyle iş birliği yaparak memleketi kurtarmak fikrinde olan vatanseverler de vardı. Bilhassa bu devirde padişah, Meclisi kapatmayı düşünüyordu. Mustafa Kemal Paşayı elde ederek, parlamento'yu kapatmak ve ardından bir mutlakiyet kurmak istiyordu.

6.Sadece yukarıda metne göre aşağıda verilen yorumlardan hangisi çıkarılamaz?

(Benim sorum: Kaynak= Halide Edip Adıvar- Türk'ün Ateşle İmtihanı )

• Ülkemizin topraklarını paylaşmak isteyen Batılılar, iç durumumuzu fırsat bilmişlerdir

• Osmanlı hanedanından bazıları galip devletlerle denge politikası içerisine girmek istemişlerdir.

• Padişah, ona kuvvet verebilecek herhangi bir yabancı devletle Meşrutiyeti ilan etmek için birleşmek istemiştir

• Milli egemenliğin gerçekleşmesine set çekmek istenmiştir.

“Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz.”

“Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir! İleri!”

“Siz orada yalnızca düşmanı değil milletin mâkus talihini yendiniz.”

7.Yukarıda verilen Mustafa Kemal’in tarihe mal olmuş sözleri ile Batı Cephesi’ndeki savaşlar eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi açıkta kalır?

• A) İkinci İnönü Savaşı

• B) Kütahya-Eskişehir Savaşları

• C) Sakarya Meydan Muharebesi

• D) Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi

● Her aile bir askeri giydirecek.

● Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde orduya teslim edecek. ● Her türlü makineli aracın %40’ına el konacak.

● Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun emrinde çalışacak. Tekâlif-i Millîye Emirlerinin verilen maddelerine göre hangi yorum yapılamaz?

• Ülkemiz zor günlerden geçmektedir.

• Yunan ordusundan güçlü olunmuştur.

• Lojistik ihtiyaçlar karşılanmak istenmektedir.

• Ordunun ihtiyaçları giderilmeye çalışılmaktadır.

Cumhuriyetin Türk toplumuna kazandırdıklarından bazıları şunlardır:

I. Türk vatandaşları devlet yönetimine eşit olarak katılma hakkını elde etmiş,

II. Temel hak ve özgürlükler anayasa ile güvence altına alınmış,

III. Dinin devlet yönetimindeki etkisi kaldırılmış,

IV. Mahkemeler aracılığıyla herkesin kanun önünde eşitliği sağlanmıştır.

9.Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

• Devletçilik ilkesi uygulamaya konulmuştur.

• Yargı bağımsızlığı sağlanmıştır.

• Laik devlet yapısına geçilmiştir.

• Milli egemenlik ilkesi gerçekleştirilmiştir

★ Bir vatan kurtarmak, fakat bir banka kuramamak, bir fabrika işletememek... Zaferin verdiği üstünlük duygusu ile bu iddiaların doğurduğu aşağılık duygusu çarpışıyordu. Bilmediğimiz şeyleri yapmaya koyulduk.Ankara köy mü idi? Şehir olacaktı. Demiryolu Erzuruma kadar ulaşmalı mı idi? Ulaşacaktı. Her şey yapılmalı ve yapılanların sahibi bu millet olmalı idi.Türk'ün parası varsa Türk, Türk'ün parası yoksa devlet yapacaktı. Geçmişten korkuyorduk. Kapitülasyonlar kabusu henüz dün akşamki uykularımızda idi.

10. Bu paragrafa göre İstiklal Harbi sonrası dönem için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

(Benim sorum: Kaynak: Falih Rıfkı Atay- Çankaya)

• Milli ekonomiyi oluşturmak için devletin çalışmalar yapması gerektiğine

• Yatırım için özel sektöre de fırsat verilebildiğine

• Yapılacak olan yatırımların ve gelişmelerin millete mal edilmesine

• Ekonomik zaferlerin askeri zaferlerle taçlandırılmasının önemine