Scrúdú ar an Timpeallacht

Aithin acmhainní nádurtha

• feoil, déirí, gránaigh, ola, torthaí, glasraí

• ola, gás, uisce, crainn, gual, móin

• Éadaí, troscán, éadach leapa

• cairr, tarracóir, rothar, bus

Sainmhínigh truailliú na timpeallachta:

• An méid gáis ceaptha teasa atá cruthaithe ag gníomhaíocht daonna m.sh. Ag dó breoslaí iontaise i gcomhair teasa.

• Oibrithe ag fáil pá íseal don obair atá á dhéanamh acu

• Poll sa chiseal ózóin mar gheall ar ghníomhaíocht daonna

• Táirgí drámhaíola ó ghníomhaíocht dhaonna a dhéanann dochar don timpeallacht

Is breoslaí iontaise (fossil fuels) atá in-athnuaite iad ola, gás, gual, móin, uisce agus crainn.

• Fíor

• Bréagach

Déan cur síos ar lorg carbóin

• An méid gáis ceaptha teasa atá cruthaithe ag gníomhaíocht daonna m.sh. Ag dó breoslaí iontaise i gcomhair teasa

• Táirgí drámhaíola ó ghníomhaíocht dhaonna a dhéanann dochar don timpeallacht

• Is féidir é a bhriseadh síos m.sh. Páipéar, séarachas nó bia

• Caithtear dramhaíl i líonta talún (dramhaíl a chur faoin talamh) agus loisceoir (dramhaíl a dhó) atá baolach do dhaoine agus don timpeallacht

Cé mhéad duine a fhaigheann bás mar gheall ar uisce truaillithe?

• 10,000

• 5,000

• 7,000

• 1,000

Má iontógálann duine uisce truaillithe, d'fhéadfadh na rudaí seo a leanas tarlú:

• Isle brí, imní, greannú, easuan

• Strócanna, galar croí, ailse na scamhóga, galair riospráide, greannú súl, báisteach aigéadach agus athrú aeráide.

• Nimhiú bia, calar, dinnireacht, damáiste de fhiadhúlra agus maraíonn sé iasc

Má tá truailliú torainn in áit, d'fhéadfadh na rudaí seo a leanas tarlú:

• Isle brí, imní, greannú, easuan

• Strócanna, galar croí, ailse na scamhóga, galair riospráide, greannú súl, báisteach aigéadach agus athrú aeráide.

• Nimhiú bia, calar, dinnireacht, damáiste de fhiadhúlra agus maraíonn sé iasc

Má tá truailliú aeir ann, d'fhéadfadh na rudáí seo a leanas tarlú:

• Isle brí, imní, greannú, easuan

• Strócanna, galar croí, ailse na scamhóga, galair riospráide, greannú súl, báisteach aigéadach agus athrú aeráide.

• Nimhiú bia, calar, dinnireacht, damáiste de fhiadhúlra agus maraíonn sé iasc

Céard atá daoine in ann a dhéanamh chun feabhas a chur ar thruailliú aeir?

• Dó brúscar

• Úsáid gás nádúrtha agus gual gan toit

• Úsáid an carr mar phríomhfhoinse taistil

• Caith tobac

Ní athraíonn cionníollacha aimsire mórán i rith na bliana.

• Fíor

• Bréagach