Felsefe Quizi

Ölü Ozanlar Derneği ve Özgürlük Yazarları filmlerindeki öğretmenlerin, öğrencilerine bakış açılarını ahlak felsefesi çerçevesinde değerlendiriniz.

Bilginin varlığına "şüphe" ile yaklaşan Sofistler;

-Genel-geçer bilgiye şüpheyle bakar

-Zihnin kesin bir bilgiye varamayacağını söyler

-Gerçeği reddetmezler çünkü bu da kesin yargı içerir ifadelerinden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi Sofistlere ait bir düşünce olamaz?

• Önemli olan doğrular değil çıkarlardır. Doğru diye bir şeyin kesin hükmü olamaz, doğru kime göre doğru ya da yanlıştır. Önemli olan çıkarlara uyup uymadığı ile ilgilidir.

• İnsan hiçbir şeyi hatta kendi şüphesini bile onaylamamalıdır. Onaylama işlemi ne üzerine yapılır, onaylamak için ne gerekir. Bir konu hakkında net bilgi bilemeyeceğimize göre onaylama yaparken neye dayanabiliriz?

• İnsan her şeyin ölçüsüdür, her yargı her insan için farklı bir durumu ifade eder. Buna göre herkesin doğrusu ya da herkesin yanlışından söz edemeyiz. Herkesi kapsayan genel geçer bilgi yoktur.

• Zihinde doğuştan saklı olarak bulunan doğrular, insanın sorgulama yoluyla düşündürülmesi sonucu ortaya çıkar. Bu durumda saklı olan doğruları ortaya çıkarmak için karşılıklı konuşma yöntemi kullanılmalıdır.

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanları işaretleyiniz.

• Felsefe M.Ö. 5. yüzyılda Antik Yunan'da Protagoras ve Tales ile beraber "korku"lara tepki olarak ortaya çıkmıştır.

• Anarşizm, kendini sevme ve kendini koruma içgüdüsüdür. Her kişinin kendi yararına olanı yapması gerekir anlayışını savunur.

• Platon'a göre idealar dünyasında saf fikir/form olarak var olanlar beden bulup dünyaya gelmektedir bu dünya nesneler dünyasıdır. İnsan öldüğünde tekrar idealar dünyasına döner.

• Hegel, hem her şeyi en başta başlatan güç hem de işleyişin kendisi olan "geist"in dünyayı güzel ve adaletli bir yere dönüştüreceğini savunur.

• Felsefede, bilimde olduğu gibi deneylere bağlı kesin sonuçlar vardır. Doğrulama konusunda yapılan çalışmalar sonucu felsefi bilgileri elde ederiz.

Sizce felsefe nedir?

Protagoras'a göre, her insanın istekleri ve amaçları farklıdır. Bu nedenle insanları mutlu edebilecek devlet sisteminin özellikleri de farklı olacaktır. Bu yüzden herkesi mutlu edebilecek ve herkesin üzerinde anlaşabileceği iktidar anlayışı olamaz.

Protagoras bu görüşüyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

• Evrensel ahlak anlayışını

• İdeal düzenin yokluğunu

• Toplumsal yapının değişimini

• En idealin doğa olduğunu

".......... aklın sınırlarını akıl ile sorgulamıştır, bilginin malzemesini duyular, algılar ve deney olarak belirtmiş, akılcılık ve deneyciliğin sentezini yapmıştır."

Yukarıdaki ifadede hangi filozoftan bahsedilmektedir?

Yukarıdaki karikatürü yorumlayınız.

Spinoza, "Sarhoş durumda olan bir insan, özgür bir kararla gevezelik ettiğini zanneder; oysa bunun nedeni, dürtüsüne karşı koyma gücüne sahip olmamasıdır ve sarhoşluğu geçtiğinde sarf ettiği sözlerden pişmanlık duyacaktır.

Spinoza bu görüşünde hangisini vurgulamaktadır?

• Toplumdan bağımsız karar verilemeyeceğini

• Özgürlüğün mutlak olduğunu

• Herkesin davranışlarında özgür olduğunu

• Özgür iradenin bir yanılgı olduğunu

Bir davranış yapılmadan önce o davranışın yapılış amacı (niyeti) önemlidir. Buradaki niyet sadece ödeve uygun olarak, amacı kendisi için olan salt iyiyi (niyeti) gerçekleştirmektir. Salt iyi, akla ve yasaya uygun olandır. Kant’ın bu düşüncesine .................... denir.

Etik nedir, etik kurallar ya da görüşler hangi durumlarda geçerliliğini korur?

Bir tren istasyonunda çalıştığınızı hayal edin, gelen trenlerin hangi raydan ilerlemesi gerektiğini yönettiğiniz bir göreviniz var. Bir gün çocuğunuzu da yanınıza alarak işinize gidiyorsunuz. Siz işlerinizle ilgilenirken çocuğunuz raylara yakın yerde oyun oynuyor. Trenin geldiğini duyuyorsunuz ve rayları değiştirmek için düğmeye uzanıyorsunuz. O an fark ediyorsunuz ki çocuğunuz, trenin geçmesi gereken raylara düşmüş ve yukarı çıkmak için size sesleniyor. Çocuğunuzun yanına koşmak için yeterli vaktiniz yok, bu durumda;

- Treni gitmesi gereken raydan (çocuğunuzun düştüğü raydan) çıkartıp, trende bulunan genç, yaşlı, engelli, doktor.. herkesin canını tehlikeye atıp çocuğunuzu mu kurtarırdınız.

- Göreviniz olan tren güvenliğini sağlayarak trenin ve içindeki yolcuların güvenli bir şekilde raylardan devam edip çocuğunuzun ezilmesine göz mü yumardınız.

• Treni kurtarırdım

• Çocuğumu kurtarırdım