PARAGRAF YENİ DENEME 2

. Şairler kitapları satılmadığı ya da az satıldı­ğında bugün olduğu kadar gocunmuyor, ya­yınevleri de bunu bugün olduğu kadar şairin başına kakmıyordu. Şiir doğası gereği küçük yayınevlerinde, daha az renkli olduğu İçin az satılan dergilerde hayat buluyordu. Şairler daha mutluydu eskiden, hatta birdenbire çok satılmaya başlayanlar kendilerine kuş­kuyla bakıyorlardı. Has şiirden, iyi şiirden uzak düştükleri, popüler şeyler yazmaya başladıkları vehmine kapılıyorlardı. Bugün öyle değil; ne kadar satarsan o kadar değer­lisin. Şiirin doğasına aykırı olsa da böyle bu.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

• Yayınevlerinin, şiir kitaplarının az ya da çok satılmasını bugünkünden farklı değerlendirdiğine

• Eski şairlerin daha başarılı ve kalıcı şiir­ler yazdığına

• Günümüzde çok satmamın bir başarı öl­çütü sayıldığına

• Şiirin, küçük yayınevlerinde ve az satılan dergilerde yer almasının şiirin yapısıyla ilgili olduğuna

• Eski şairlerin şiirin kalitesi konusunda daha duyarlı olduğuna

(I) Dünyanın birçok büyük kenti hayvanat bahçesi ile ünlüdür. (II) Ama bu hayvanat bahçeleri birer hayvan hapishanesinden başka bir şey değil. (III) Üstelik bu "mah­kumların tek suçu hayvan olmalarıdır. (IV) Yeryüzünde sadece insanlar yaşamıyor. (V) Hayvanlar kendi doğal ortamlarında yaşa­malı. (VI) Hayvanları kendi ortamının ev sa­hipliğinde ziyaret etmek ve gözlemlemek en güzeli.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense, ikinci paragrafın kaçıncı cümleyle başla­ması uygun olur?

• II

• III

• IV

• V

• VI

İnsan, doğduğu saatten öleceği saate kadar severek, kavga ederek, cephelerde çarpışa­rak, hastalanarak yaşar. Yaşadıkları, o istese de istemese de varlığındaki derin kuyularda birikir. Birikenleri bir sonuca varmak amacıy­la sıraladığında da "yaşam tarihi"nin belirdi­ğini görür. Bu insanlardan biri, yüreğinden yükselen fokurtularla, bu fokurtuları değer­lendiren bir yeteneğin itmesiyle yazarlığa so­yunursa, kuyularında birikenlere ve başkala­rının biriktirdiğine uzanmak durumundadır.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağı­dakilerden hangisidir?

• İnsan düşüncesi, doğumla ölüm arasın­da değişebilen bir özellik taşır.

• Bir sanatçının yapıtlarında anlattığı şey­lerin kaynağı, yaşadıklarından çok, ken­di yaratma gücüdür.

• Yaşamın zenginleşmesi, yüzyıllar boyu oluşan kültür birikimiyle gerçekleşir.

• Her yazar yaşamdan edinilen bilgi ve bi­rikimle beslenir.

• Bir sanatçının başarısı, yaşadığı günlerin hakkını verebilmesine bağlıdır.

Edebiyat eğitimi ta başından beri yanlış yol­da bizde. Yetişme çağındakileri edebiyattan soğutucu, okuma isteklerini kırıcı bir progra­mımız var. Genelde edebiyat dersleri, edebi­yat tarihi biçiminde uygulanıyor. Türkoloji bölümünde yetişen öğretmenler, Divan ede­biyatı dönemine, "aruz"a takılıp takılıyor. Uy­gulama derslerinde, bir türlü Cumhuriyet dö­nemi edebiyatına gelemiyorlar...

Bu parçanın bütününde vurgulanmak is­tenen aşağıdakilerden hangisidir?

• Okullardaki edebiyat programlarının tüm dönemleri kapsamadığı

• Edebiyat tarihi derslerinin verimsiz ve sı­kıcı geçtiği

• Gençlerin ilgisini çekmeyen ezberci bir edebiyat eğitimi verildiği

• Edebiyat eğitimine gereken önemin ve­rilmediği

• Edebiyat eğitimi programlarının dar kap­samlı ve çok klasik olduğu

Cemal Süreya, benim aşağı yukarı bütün öy­külerimde kendi yaşadıklarımı, kendi serüve­nimi anlattığımı söylüyor. Onun bu sözlerin­de, bir doğrunun üzerine gidilmesinden çok öykülerimin içeriğine yöneltilmiş bir eleştiri var. Bunu da bir kusur gibi göstermek iste­miştir. Oysa Tolstoy, Dostoyevski, Gorki, Steinbeck, Kazancakis ve bizden Sait Faik, Orhan Kemal, Tarık Dursun K., Demir Özlü gibi yazarlar, hem yaşadıklarını, hem de ya­şamın geniş havuzunda toplanan insanlığın ortak birikiminden seçtiklerini koymuşlardır roman ve öykülerine. Şimdi bunlar kusurlu yazarlar mıdır?

Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangi­sine karşı çıkmaktadır?

• Roman ve öykünün sadece düş gücüyle oluşturulmasına

• Yaşamı olduğu gibi ele alan yazarların hor görülmesine

• Eleştirilerde eserden çok, kişiliğin hedef alınmasına

• Yaşamını sanatına yansıtan yazarların küçümsenmesine

• Edebiyat yapıtlarının içeriklerine göre değerlendirilmesine

12. yüzyılda, süslenecek metinin içeriğiyle uyumlu minyatürler yapılmaya başlandı. Baskı makinesinin bulunuşuna kadar Avru­pa'da çok güzel ve görkemli minyatürler ya­pıldı. Bundan sonra minyatür daha çok ma­dalyonların üzerine portre yapmak için kulla­nıldı. 17. yüzyıldan sonra fildişi üzerine yapı­lan minyatürler yaygınlaştı. Daha sonra min­yatür sanatına karşı ilgi azalmakla birlikte, dar bir sanatçı çevresinde geleneksel bir sa­nat olarak sürdürüldü.

Bu parçada minyatürle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir?

• Yapıldığı yüzyılı farklı özellikleriyle yan­sıttığından

• Nitelik değiştirerek varlığını yüzyıllarca sürdürdüğünden

• Her zaman aynı nesneler üzerine yapıl­madığından

• Kendisine duyulan ilginin zamanla azal­dığından

• Bir dönem, verilen örneklerin çok etkile­yici olduğundan

Ben, toplumsal ve bireysel yaşamlarımızdaki durumları, yaşamın gürültü patırtısını, uğul­tusunu, bulanık ve duru akışlarını atılgan, okuru allak bullak eden, hop oturtup hop kaldırtan bir dille anlatmayı görev edinmiş biriyim. Bu nedenle çevreme baktığımda be­ni izleyebilen ya da yaşamın bereketini öyküleştirmek amacıyla benim kadar didinen bir kimseyi göremiyorum. Bu yüzden bana yakın hiç kimse yoktur bizde; ama dünyada benim yakınlarında olmak istediğim yazarlar çoktur. Bunların en başlarında da Dostoyevski gelir.

Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyle­yen sanatçıyla ilgili bir özellik değildir?

• Dinamik ve çarpıcı bir üslupla yazmayı ilke edinme

• Değerinin zamanla anlaşılacağını düşün­me

• Başarılı yabancı yazarlara imrenme

• Öykülerinde yaşamdan değişik kesitler sunma

• Kendi alanındaki yazarların uğraşını kü­çümseme

..... Aynı zamanda roman, deneme, şiir ve makale de okur. Yabancı ülkelerdeki okur­larla bizim okurlarımız arasında bir benzerlik vardır. "Okuyucu, her şeyi okur." Bütün tür­lerin izleyicisi, seçicisi, yaşatıcısıdır o. Ve özel olarak bir öykü okuru yetiştirilmemiştir. Ayrıca, yetiştirilebilir mi bilmiyorum. Bunu tartışmak gerek.

Düşüncenin akışına göre bu parçanın ba­şına aşağıdakilerden hangisi getirilmeli­dir?

• Öykü okuru, yerli ve yabancı ayrımı yap­maz.

• Öykü okuyucusu benim öykülerime ya­bancı değildir.

• Bizim okurumuz yalnızca düzyazı me­raklısı değildir.

• Bizim okurumuz sadece öykü okuyan bir okur değildir.

• Her öykücü kendi okurunu yetiştirir.

. Kültür yayıncılığımız, piyasa olmaktan çıkıp sektörleşme gayretleri içinde. O yüzden me­ta olan yayımlanıyor. Satabilecek şairler, ya­yınevi bulmakta zorluk çekmiyorlar. Benim durumum ayrı, ben dik başlı olduğum için cezalandırılıyorum. Benim ayarımda, hatta çok daha aşağılardaki şairlere teklif geliyor. Ama bana Allah'ın bir kulu teklifte bulunmu­yor. Benim bundan yakındığım anlaşılmasın. Son yıllarda üç ülkede kitabım yayımlandı. Gerekirse entelektüel göç yaparım, yine de boyun eğmem.

Şairin bu sözlerinden, kendisiyle ilgili ola­rak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

• Yayıncılık politikalarından memnun ol­madığı

• Tavır ve davranışlarından ödün vermedi­ği

• Kendisine yapılan haksızlıklardan şika­yetçi olmadığı

• Şiirle uğraşmayı her şeyin üstünde tut­tuğu

• Tutumundan dolayı cezalandırıldığını düşündüğü

. Edebiyatımızın daha da gelişmesi için sanat­çılar, işçinin, köylünün yaşamına daha çok katılmalı; oradan edinecekleri zengin izle­nimlerle yeni yapıtlar oluşturmalı. Köy yaşa­mının verilmesinde son yıllarda bir ölçüde başarılı olunmuş; ancak işçi yaşamı henüz yeteri kadar ele alınmamıştır. Genç sanatçı­ların buna yönelmeleri çok yerinde olacaktır. Ancak, bu sorunlara eğilecek sanatçıların estetik titizliklerini artırmaları gerekiyor. Bu noktada açık verenler, ne topluma ne de edebiyata yararlı olabilirler.

Bu parçanın bütününde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?

• Genç sanatçıların toplumsal sorunlara duyarsız kaldıkları

• Estetik kaygıdan yoksun eserlerin, kalıcı olamayacağı

• Emeği anlatma amacı taşımayan eserle­rin edebi değerinin olmadığı

• Sanat değeri tartışılan eserlerin, toplu­ma yarar sağlamayacağı

• Edebiyatın, toplumsal sorunları günde­me tutmada önemli bir işlevi olduğu