T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 1. DENEME

Coğrafi Keşifler sonucunda Osmanlı Devleti’nin kontrolündeki

İpek ve Baharat yolları önemini kaybetmiş

ve Akdeniz ticareti canlılığını yitirmiştir. Bu durum

Osmanlı Devleti’nin gelirlerini büyük ölçüde azaltmıştır.

Gümrük gelirlerini artırmak isteyen Osmanlı Devleti

Avrupalı devletlere kapitülasyonlar vermiştir. Ancak istenilen

sonuç elde edilememiştir.

Yukarıda verilen bilgilere göre kapitülasyonlar

Osmanlı Devleti’ni hangi alanda olumsuz etkilemiştir?

• Siyasi

• Askeri

• Sosyal

• Ekonomik

Mustafa Kemal Manastır Askeri İdadisinde okurken

edebiyata, hitabete, tarihe ve Fransızcaya ilgi duymuş,

bu alanlarda kendisini geliştirmiştir.

Yukarıda verilen bilgilerde Mustafa Kemal’in kişilik

özelliklerinden hangisi ön plana çıkmaktadır?

• İdealist oluşu

• Planlı oluşu

• Çok yönlülük

• İleri görüşlülüğü

Tarihçiler 19. yüzyılı Osmanlı Devleti için ‘En uzun yüzyıl’

olarak adlandırmışlardır. Bu dönemde ardı arkası

kesilmeyen savaşlar devletin dağılış sürecini hızlandırmıştır.

İtalya ve Balkan Devletleriyle yapılan savaşlar

sonucunda Osmanlı Devleti birçok toprak kaybetmiştir.

Durumu düzeltmek için yapılan yenilik çalışmaları devleti

kötü gidişten kurtaramamıştır.

Verilen açıklamaya göre aşağıdaki seçeneklerden

hangisine ulaşılamaz?

• Osmanlı Devleti’nin sınırları küçülmüştür.

• İtalya Trablusgarp topraklarını kaybetmiştir.

• Islahat hareketleri başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

• Osmanlı Devleti bu dönemde birçok devletle savaşmıştır.

II. Abdülhamit tarafından devlet politikası haline getirilen

bu anlayışa göre dünya Müslümanları Osmanlı

Halifesi etrafında birleştirilirse Osmanlı Devleti’nin yıkılması

önlenebilir.

Açıklaması verilen fikir akımı aşağıdakilerden hangisidir?

• Osmanlıcılık

• Türkçülük

• İslamcılık

• Batıcılık

Osmanlı devlet adamları 19.yy’da devleti dağılmaktan

kurtarmak için çeşitli çalışmalar yaptılar. Padişah

iradesiyle yayınlanan Tanzimat Fermanı (1839) bunlardan

biriydi. Bu fermanla gayrimüslim (Müslüman

olmayan) halkın var olan hakları yasal güvence altına

alındı.

Buna göre Tanzimat Fermanı’nın yayınlanmasındaki

asıl amaç aşağıdakilerden hangisidir?

• Azınlıkların devlete olan bağlılığını artırmak

• Avrupa Devletleri’nin saygısını kazanmak

• Padişahın otoritesini güçlendirmek

• Osmanlı halkını bilinçlendirmek

Siyasi birliğini geç kurduğu için sömürge bulma yarışında

geri kalan İtalya, sömürge elde etmek için Osmanlı

toprağı olan Trablusgarp’a saldırmıştır.

İtalya’nın kendisine hedef olarak Trablusgarp’ı

seçmesinin sebebi olarak aşağıdakilerden hangisi

gösterilemez?

• Osmanlı Devletinin eski gücünü yitirmesi

• Trablusgarp’ın İtalya’ya daha yakın olması

• İtalya’nın Süveyş Kanalının ele geçirmek istemesi

• Osmanlının Trablusgarp’ı savunmasının zor olması

“Oldum olası, daha İttihat ve Terakki zamanında İttihat

ve Terakki Partisi ile aramızda beliren mesele budur.

Ordunun siyasetten ayrılması… Yani orduda subay olacak,

aynı zamanda bir siyasi partinin üyesi olarak çalışacak, bu

olmaz dedik biz… Atatürk bu fikirde idi. Ben o fikirdeydim.

Karabekir o fikirde idi. Bunun mücadelesini yapıyorduk.

İttihat ve Terakki’nin, hükümetin başında bulunanlar ise ordunun

politikadan ayrılmasına imkân görmüyorlardı.”

Yalnızca verilen metinden yola çıkarak I. Balkan Savaşı’nın

kaybedilme sebebini hangisi ile ilişkilendirebiliriz?

• Ordunun savaşa hazırlıksız olması ve ordunun erken terhis

  edilmesi

• Hükümetin güçsüzlüğü ve Balkanlardaki durumun takip

  edilememesi

• Gerekli askeri gücün sevk edilememesi, silah ve malzemenin

  yetersizliği

• Orduda fikir ayrılıklarının olması ve ordunun siyasete

  karışması

I) Mustafa Kemal’in doğduğu Selanik, işlek bir limanı ve iç kesimlerle demir yolu bağlantısı olan Makedonya’nın

en gelişmiş kentiydi. (II) Bu şehir Osmanlı’nın batıya açılan kapısı niteliğindeydi. (III) Şehrin önemli ticaret

merkezi oluşu çeşitli din ve etnik yapıya sahip insanların bir arada yaşamasını sağladı. (IV) Birçok fikir akımı şehirde

kolayca yayılma imkânı buldu.

Numaralı cümlelerden hangisi Selanik’te milliyetçi isyanların başlamasında daha çok etkili olmuştur?

• I

• II

• III

• IV

19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde birbirinden farklı müfredatlar uygulayan okullar vardı. Bu okullar içerisinde en

yaygın olanı daha çok dinî ağırlıklı eğitim veren medreselerdir. Bunun yanında Avrupa tarzı eğitim veren modern okullar

da mevcuttu. Modern eğitim veren okulların büyük kısmı askerî okullardı. Bu okulların dışında azınlıklara ait okullar

ve yabancı devletler tarafından açılan okullar da bulunmaktaydı.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

• Osmanlı’da farklı müfredatlar uygulanması eğitim seviyesini artırmıştır.

• Modern okulların temel amacı asker yetiştirmektir.

• Osmanlı Devleti’nde eğitimde birlik sağlanamamıştır.

• Bütün eğitim kurumları Osmanlı Devleti’nin denetimi altındadır.

Mustafa Kemal’in fikir hayatının oluşmasında gittiği okullar, yaşadığı çevre, arkadaşları, öğretmenleri, yerli ve

yabancı düşünürlerin katkısı olmuştur. Manastır Askeri İdadisi’nde okurken ‘Vatan Şairi’ Namık Kemal’i, eserlerinde

Türkçülüğü ön plana çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’u tanıdı. Adalet, eşitlik, özgürlük temalarını işleyen J. J. Rousseau

ve Voltaire gibi önemli Fransız yazarların eserlerini okudu. Ayrıca arkadaşı Ömer Naci sayesinde edebiyat ve

hitabete, Kolağası Mehmet Tevfik sayesinde tarihe ilgisi arttı.

Metne göre Mustafa Kemal’le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

• Fikir hayatının oluşmasında birçok etken vardır.

• Yabancı yazarlardan daha çok etkilenmiştir.

• Fikir hayatının oluşmasında Manastır Askeri İdadisi etkilidir.

• Yakın çevresi çok yönlü kişiliğinin gelişmesine katkı sağlamıştır.