Ekolohiko/Yamang Tao

Ang isang malubhang suliranin sa kapaligiran ay ang patuloy na pagkakaroon

ng labis na populasyon. Ano ang implikasyon nito sa pamumuhay ng tao?

• Magiging masikip ang tirahan

• Magiging masaya at mapayapa ang lugar

• Magiging maunlad ang kabuhayan ng tao

• Matatamo ang lahat ng nabanggit

Bilang isang mamimili, ano ang pinakamainam na gawin upang mabawasan ang

greenhouse gasses?

• Gumamit ng bayong tuwing mamamalengke.

• Gumamit ng kotseng nagbubuga ng itim na itim na usok.

• Bumili at gumamit lagi ng mga supot na yari sa plastic.

• Magsunog ng mga gulong ng sasakyan upang mabawasan ang basura.

Ang pagtatapon ng basura ay isang malaking suliranin sa halos lahat ng bansa

sa buong daigdig. Alin sa mga sumusunod ang mabisang gawain upang

masolusyunan ang problema sa basura?

• Sunugin o ibaon ang mga basura

• Turuan ang mga kabataan na maglinis ng paligid

• Humanap ng mas maraming lugar para sa tambakan ng basura

• Isaayos ang pagpapatupad ng batas ukol sa pagtatapon ng basura

Ang paglawak ng industriya ay simbolo ng isang maunlad na bansa. Ano ang

pinakamasamang epekto ng modernisasyon sa ating kapaligiran?

• Ang pagkakaroon ng polusyon sa lupa, tubig at hangin.

• Ang pagdagsa ng mga tao sa sentro ng mga industriyalisasyon.

• Ang paglikas ng mga taong naapektuhan ng iba’t ibang uri ng karahasan sa paligid.

• Ang pagkaubos ng suplay ng mga pangunahing mineral tulad ng n

  atural gas at langis.

Ang hindi wastong pagtatapon ng solid waste o basura ay isang malaking

suliraning pangkapaligiran. Alin sa sumusunod ang pinakamasamang epekto nang

walang disiplinang pagtatapon ng basura kung saan- saan?

• Nahaharangan ang mga estero at ilog na daluyan ng tubig.

• Nanunuot sa lupa ang ilang maaasido at mga organikong materyal.

• Nakokontamina o narurumihan ang hangin, tubig at maging ang lupa

• Nahahalo ang nakalalasong katas nito sa tubig na iniinom at sa mga irigasyon.

Isa sa mga kinakaharap na suliranin ng Asya ay ang pagkasira ng mga lupaing

katutubo o ancestral land. Alin sa mga sumusunod na hakbang ang pinakamainam

upang masolusyunan ito?

• Magsulat sa pamahalaan ng mga bansang Asyano ukol sa isyung kinakaharap ng

  mga katutubo.

• Pahintulutan ang mga katutubo na manirahan sa mga bakanteng lupaing

  pagmamay- ari ng pamahalaan ng mga bansa sa Asya.

• Hikayatin ang mga tao na bisitahin ang mga lupang katutubo upang makatulong sa

  turismo sa kanilang lugar at bigyan sila ng sapat na kita.

• Lumahok sa mga adbokasiya gaya ng pagsali sa mga organisasyon na

  nagpapalaganap ng kamulatan ukol sa mga lupaing katutubo at gumawa ng hakbang

  upang maproteksyunan ang mga nasabing lupain.

Bilang environmentalist na delegado sa Earth Summit, alin ang suhestiyon na iyong

isusulong sa pandaigdigang pagsama- sama upang tuluyang matugunan ang

sobrang paggamit ng yamang likas?

• Pagtanggap ng mga pagbabagong dulot ng agham at teknolohiya.

• Panawagan para sa pagtataguyod ng kaunlaran ng ating kapaligiran.

• Malawakang pagpaparami ng produksyon ng mga produktong pangkonsumo.

• Pagpapanatili ng di- mapanganib at panghabang panahong kaunlaran (sustainable

  development)

Sa mga nakita at nabasa mong suliranin ng ating kapaligiran, bilang isang mag-

aaral, alin ang pinakamahusay na hakbang na iyong magagawang tulong at

suhestyon upang mabawasan ang patuloy na pagkasira nito?

• Ang pagsasagawa ng 3Rs (Reduce, Reuse at Recycle)

• Magmasid ng mga karaniwang suliranin at tukuyin ang maaaring solusyon.

• Magpost ng komento sa blogsites ng mga environmental groups at advocates.

• Gumuhit ng isang editorial poster na naglalarawan ng nakitang kalagayan ng ating

  kapaligiran.

Ang Asya ay napalilibutan ng iba’t ibang anyong tubig tulad ng mga ilog at karagatan.

Bilang isang NGO volunteer, paano ka makatutulong sa pangangalaga nito?

• Magpaskil ng islogan na, “Huwag Magtapon ng Basura Dito”

• Hayaang manirahan ang mga tao sa mga pampang at daluyan ng tubig.

• Magmungkahi ng pagpapatayo ng mga tulay na magdurugtong sa mga anyong tubig.

• Maglunsad ng Fun Run para makalikom ng pondo para sa paglilinis ng mga anyong

  tubig.

Mahalagang panatilihin ang ecological balance ng Asya sapagkat anuman ang

maging katayuan at kalagayang ekolohikal ng rehiyon ay tiyak na makakaapekto

nang lubos sa pangkalahatang kalidad ng kapaligirang pandaigdig. Alin sa mga

sumusunod na konsepto ang akmang interaksyon ng tao sa kanyang kapaligiran

upang umunlad ang kanyang kabuhayan.

• Ang pagpapabagal ng paglaki ng populasyon upang maiwasan ang kakapusan at

  kakulangan ng pangangailangan mula sa limitadong pinagkukunang- yaman.

• Ang paghawan ng kagubatan at pagsasagawa ng reclamation para sa pagpapatayo at

  pagpapaunlad ng mga industriya gayundin ang pagpapalawak ng urbanisasyon.

• Ang patuloy na paglinang ng yamang likas tungo sa pagpapabuti at pagpapalago ng

  kabuhayan at paggamit ng mga modernong makinarya sa pagkuha ng mga produkto.

• Ang paggamit ng paraang sustainable development o ang sistema ng pagpapaunlad

  ng industriya o gawaing pangkabuhayan na hindi isinasakripisyo ang kalikasan at

  pinapangalagaan ang mga ito sa pamamagitan ng mga programa.