TC İNKILAP TARİHİ (Ya İstiklal Ya Ölüm)

Doğu Cephesi’nde Doğu Anadolu’da bir Ermeni devleti kurmak isteyen Ermeniler ile savaşılmıştı. TBMM Hükümeti’nin 15. Kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephesi Komutanlığına atamasıyla mücadele başlamış oldu. Harekete geçen Kazım Karabekir Paşa Ermenileri kesin bir mağlubiyete uğratarak Doğu Anadolu’nun tamamını kurtardı. Ermenilerin isteği üzerine Gümrü Antlaşması imzalandı (3 Aralık 1920). Antlaşmayla; Kars, Sarıkamış, Iğdır, Kağızman Türk Devleti’ne verilecek. Doğu sınırı, Aras Nehri ve Çıldır Gölü’ne kadar uzanacak. Ermenistan Hükümeti, Sevr Barış Antlaşması’nı tanımayacak. Ermenistan, TBMM’nin aleyhinde çalışmayacak. Gümrü Barışı, TBMM Hükümeti’nin uluslararası alanda kazandığı ilk askeri ve siyasi başarıdır. Sevr Antlaşması’nın geçersizliği ilk kez uluslararası antlaşmada onaylanmıştır. Ermenilerle olan çatışmanın bitmesi ile buradaki güçlerin büyük bir kısmı Batı Cephesi’ne gönderilmiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

• Doğu sınırımız kesin olarak çizilmiştir

• Batı cephesindeki birliklerimiz güçlendirilmiştir

• TBMM’nin dış politikadaki etkinliğini artırmıştır

• Toprak kazanımı olmuştur

Doğu cephesi komutanı Kazım Karabekir, bölgede Ermenilere karşı, emrindeki düzenli birliklerle başlattığı harekatın sonucunda Kars'ı Ermenilerden geri almıştır. Bu başarılı harekatın ardından Ermenilerle Gümrü Antlaşması yapılmıştır. Bu antlaşmada Ermeniler Sevr antlaşmasında kendilerine vaad edilen Kars ve Ardahan çevrelerinden vazgeçtiklerini resmen kabul etmişlerdir. Bu gelişme aynı zamanda Milli mücadelenin ilk başarısı ve TBMM'nin resmen tanındığı ilk antlaşma olarak tarihe geçmiştir.

Açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

• Ermeniler Sevr’in hükümsüzlüğünü kabul etmiştir

• TBMM’yi tanıyan ilk devlet Ermenistan olmuştur.

• Askeri başarı siyasi başarıyla sonuçlanmıştır

• Yeni kurulan düzenli orduya güven artmıştır

ÖRNEK 1: Fransızların Maraş’a girişinden iki gün sonra Fransız askerleri Türk kadınlarının yolunu kesti. “Burası artık Türklerin değildir. Fransız ülkesinde peçe ile gezilmez!” diyerek içlerinden birinin peçesini yırttılar. Olay yerine toplana halkın protestolarına ateşle karşılık verip birkaç kişiyi yaralayan Fransızlara karşı Sütçü İmam, tabancasıyla ateş açıp olayı başlatan askeri öldürdü.

ÖRNEK 2: Fransızların Maraş kalesindeki Türk bayrağını indirip Fransız bayrağı çekmeleri protestoları artırdı. Ezan okunduktan sonra Ulu Cami’de toplanan halk hep bir ağızdan “Bayraksız namaz kılınmaz!” diye bağırdı. O sırada cami imamı Rıdvan Hoca’nın “özgürlüğü olmayan bir milletin Cuma namazı kılması doğru olmaz!” sözleri ile Maraş halkı yürüyüşe geçti ve kaleye tekrar Türk bayrağı asıldı.

Yöre halkının örnek olaylardaki tumumuyla ilgili; I. Mücadeleci oldukları, II. Özgürlüğe önem verdikleri, III. Haklarını savunmada kararlı oldukları, IV. Çekingen davrandıkları,

durumlarından hangilerine sahip oldukları söylenebilir?

• I-III-IV

• II-III-IV

• I-II-III

• I-III

• A

• B

• C

• D

• A

• B

• C

• D

• A

• B

• C

• D

2. Birinci İnönü Zaferi, yeni kurulan düzenli ordunun ilk askeri başarısı oldu. Albay İsmet Bey general rütbesine yükseltildi. Halkın TBMM’ye olan güveni ve umutları çoğalırken düzenli orduya katılım arttı. Bu ortamda Çerkez Ethem İsyanı bastırıldı. 20 Ocak 1921’de TBMM Teşkilat-ı Esasiye Kanununu (1921 Anayasası) ve 12 Mart 1921’de İstiklal Marşı’nı milli marşımız olarak kabul etti

Açıklamaya göre I. İnönü Zaferi’nin sonuçlarıyla ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır?

• Zafer sonucu iç kamuoyunu rahatlatan gelişmeler olmuştur.

• TBMM’nin Anadolu’daki otoritesini güçlendiren gelişmeler olmuştur.

• Uluslararası alanda etkili sonuçlar doğurmuştur

• Hukuksal alanda gelişmeler yaşanmıştır.

. I. İnönü Zaferi’nin bazı sonuçları yukarıda verilmiştir.

Hangileri TBMM’nin uluslararası alandaki diplomatik kazanımlarına örnek verilebilir?

• I-II-IV

• I-III-IV

• I-II-V

• II-III-IV

İşgalci devletler Yunanlıları destekleyerek Sevr anlaşmasını Türk milletine kabul ettirebileceklerini zannettiler. Ancak bunun o kadar kolay olmadığını, milletimizin diz çökmeyeceğini I. İnönü zaferi ile gördüler. Askeri güç kullanarak amaçlarına ulaşamayacaklarını anladılar, diplomatik taktiklere başvurdular.

I.İnönü Zaferi’nden sonra yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisi bu yargıyı desteklemektedir?

• Rusya ile Moskova Anlaşması’nın imzalanması

• Londra Konferansı’na TBMM’nin davet edilmesi.

• Teşkilat-ı Esasiye’nin kabul edilmesi.

• Türk Afgan dostluk anlaşmasının imzalanması

“ …Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makus talihini de yendiniz…”

Mustafa Kemal II. İnönü Zaferi’nin ardından İsmet Bey’e çektiği yukarıdaki telgrafla neyi vurgulamak istemiştir?

• İsmet Bey’in askeri becerisini.

• Milli mücadelenin sona erdiğini

• Zaferin büyüklüğü ve önemini

• Yunanlıların savunma durumuna geçtiğini.