W Rzeczpospolitej szlacheckiej - sprawdzian klasa VI

Szlachta wywodziła się ze stanu:

• chłopskiego

• duchownego

• mieszczańskiego

• rycerskiego

Władcy Polski i Litwy, aby zapewnić sobie przychylność stanu szlacheckiego, nadawali jej liczne przywileje. Były to:

• prawa pozwalające wybierać króla

• specjalne korzyści przysługujące szlachcie

• nadania ziemi dla szlachty

• zezwolenia na handel z Indiami

Nihil novi sine communi consensu, czyli nic nowego bez powszechnej zgody szlachty to sformułowanie z przywileju, który pozwalał szlachcie decydować o rządach w Polsce. Wydał go:

• Aleksander Jagiellończyk

• w 1505 roku

• Zygmunt Stary

• w 1569 roku

Wraz ze zwołaniem pierwszego sejmu walnego i wydaniem przywileju Nihil novi w Polsce (a następnie w Rzeczpospolitej) wykształcił się ustrój (sposób rządzenia) zwany:

Sejm walny składał się z:

• króla, Senatu i Izby Poselskiej

• biskupów, magnaterii i średniej szlachty

• króla, Posłów i Izby Senatorskiej

• interrexa, Senatu i sejmików ziemskich

Magnateria:

• nie mogła używać Liberum veta

• była najbogatszą grupą szlachty

• miała te same prawa, co gołota

• mieszkała tylko na terenie Litwy

Szlachta była właścicielami dużych gospodarstw rolnych zwanych:

• plantacjami

• koloniami

• folwarkami

• pańszczyznami

Żoną Zygmunta Starego była:

• Elżbieta Rakuszanka

• Dobrawa

• Bona Sforza

• Jadwiga Andegaweńska

Hołd pruski, czyli hołd lenny zakonu krzyżackiego wobec polskiego króla odbył się:

• w 1505 roku

• w Toruniu

• w 1525 roku

• w Krakowie

Za panowania ostatnich Jagiellonów Polska została uwikłana w wojny inflanckie. Inflanty to:

• inaczej Hospodarstwo Mołdawskie

• dzisiejsza Litwa i Białoruś

• inna nazwa Pomorza Gdańskiego

• dzisiejsza Estonia i część Łotwy