9.sınıf Tarih Bilimine Giriş

Tarihi Olay: Belirli bir zaman diliminde ortaya çıkan ve kısa bir süre içinde sonuçlanan gelişmelerdir.

Tarihi Olgu: Tarihi olaylara bağlı olarak ortaya çıkan uzun süreli etki ve sonuçlardır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi tarihi olguya örnek olarak gösterilebilir?

• Mohaç Meydan Savaşı'nın Osmanlılar tarafından kazanılması

• Rodos'un Osmanlı hakimiyetine girmesi

• Roma imparatorluğu'nun doğu-batı olarak ikiye ayrılması

• Kavimler Göçü'nün gerçekleşmesi

• Avrupa'da Hıristiyan kültürünün yerleşmesi

Tarih içinde ortaya çıkan, oluşan, ilgiyi çeken veya çekebilecek nitelikteki her türlü iş ve faaliyete olay denir. ^J

Aşağıdakilerden hangisi tarihin konusu olan "oiay"a bir örnektir?

• Ateşin bulunması

• Türklerin islam'ı kabul etmeleri

• Anadolu'da büyük medeniyetlerin kurulması

• Tarih öncesi devirlerin sona ermesi

• İstanbul'un bir Türk şehri haline gelmesi

Tarih hakkında bize bilgi veren her türlü malzemeye kaynak denir.

Aşağıdakilerden hangisi tarihi kaynaklardan biri değildir?

• Para

• Silah

• Tasnif

• Mezar Taşı

• Tablet

Tarih olayları belli bir yer ve zamanda meydana gelir­ler.

Aşağıdakilerden hangileri tarihe yer ve zaman araştırması yaparak yardımcı olan bilimlerdir?

• Sosyoloji – Psikoloji

• Antropoloji – Filoloji

• Arkeoloji- Epigrafi

• Etnografya – Arkeoloji

• Coğrafya – Kronoloji

'Tarih, insan topluluklarının geçmişteki faaliyetleri­ni inceleyen bilim dalıdır." tanımını dikkate alan bir

araştırmacı aşağıdakilerden hangisinin tarihin ilgi alanı içinde olduğunu savunamaz?

• İstanbul'un Osmanlılarca fethine etki eden faktörler

• Orta Asya'da yaşanan iklim değişikliklerinin islam öncesi dönemde Türk toplulukları üzerindeki etkileri

• Ortadoğu'da yaşanabilecek olası siyasi gerginlikler

• Yazının bulunmasının toplumsal sonuçları

• Toplumlararası etkileşimin ilkçağ Anadolu top­lumları üzerindeki etkileri

"Tarihte yaşanmış olayların sadece olumlu yön­lerinden bahsetmek, yalnızca başarıları ve kahra­manlıkları konu edinmek gerekliliği" üzerinde duran bir araştırmacının aşağıdakilerden hangisini göz ardı ettiği söylenebilir?

• Tarihin geçmişi incelediğini

• Neden-sonuç ilişkisinin önemini

• Başarısızlıklardan da dersler alınabileceğini

• Birden fazla kaynağa başvurulması gerektiğini

• Fen bilimlerinden yararlanılması gerektiğini

Aşağıdakilerin hangisi Türklerin İslamiyet öncesi kullandığı bir takvimdir?

• Miladi Takvim

• 12 Hayvanlı Türk Takvimi

• Rumi Takvim

• Hicri Takvim

• Celali Takvim

Aşağıdaki bilim dallarından hangileri tarih bilimine yazısız dönemin aydınlatılmasında fayda sağlar?

• Arkeoloji-Antropoloji

• Karbon 14 Metodu-Paleografya

• Epigrafi-Coğrafya

• Nümizmatik-Diplomatik

• Kronoloji-Nümizmatik

Bugün Moğolistan sınırları içinde bulunan ve Türk tarihinin ilk edebi eseri olarak kabul edilen Orhun Yazıtları hangi bilim dalı tarafından incelenir?

• Epigrafya

• Paleografya

• Etnografya

• Arkeoloji

• Nümizmatik

"Kırgızların reisleri kışın samur ve kunduz derisi, keçe şapka; yazın da altın düğmeli bir nevi şapka giyerlermiş. Düğünleri çok büyük olurmuş. Bazen bin koyun kadar hediye verilirmiş. Ölülerin etrafını çevirip ağlarlar ve sonra da onu yakarlarmış." Bu bilgiyi tarihe yardımcı hangi bilim dalı vermiş olabilir?

• Aekeoloji

• Paleografya

• Etnografya

• Heraldik

• Diplomatik