REMEDIAL SUNDA KELAS X

Di hiji leuweuh geledegan, aya dua tangkal kiara anu kacida gedéna. Perenahna di sisi sampalan paranti sato jarah nyatuan. Éta tangkal kiara téh sok dipaké panonoban bangsa manuk. Anu hiji panonoban bangsa gagak, anu hiji deui panonoban bangsa merak.<br />Unsur intrinsik naon baé anu aya dina sempalan dongéng di luhur?<br />

• latar, tokoh
• latar
• tokoh, amanat
• amanat
• jejer, latar

Ari sababna si Candrika teu daék betus ka sasaha, ditanya ku itu ku ieu téh angger ngabetem.<br />“Keun baé antepkeun, meureun keur mangsa mangkat birahi” ceuk kokolot gagak.“Teu umum Olot,” ceuk gagak séjén. “Anu keur mangkat birahi mah biasana sok leuwih motah!”“Sing inget, Si Candrika mah béda jeung batur-baturna, tong disaruakeun jeung gagak anu biasa-biasa atuh!”“Enya ari kitu téa mah, anu loba kaleuwihan mah biasana ogé sok loba kaanéhan”. Antukna si candrika pada ngantep. “Keun, engké ogé cageur sorangan!” Ceuk kokolot gagak.<br />Ieu di handap kaayaan anu luyu jeung sempalan dongéng di luhur nya éta?<br />

• Si Candrika keur beger
• Si Candrika the bangsa gagak
• Si Candrika motah pisan
• kokolot gagak ngadeukeutan Si Candrika
• Si Candrika betus ka kokolot gagak

Unsur carita dina dongéng sarua jeung unsur prosa fiksi séjénna. Ieu di handap anu teu kaasup kana unsur carita, nya éta….

• tema
• palaku
• purwakanti
• galur
• latar

“Leuh tada teuing resepna lamun aing jadi merak. Bulu éndah, patinggurilap mun katénjo panonpoé. Na ari aing, bulu hideung lestreng, suku pacér, pamatuk gedé, meni teu mararatut!” ceuk si Candrika dina haténa.<br />Pasipatan Si Candrika anu kagambar dina sempalan dongéng di luhur nya éta?<br />

• bageur
• narima kana kaayaan dirina
• sabar
• galur
• teu narima kaayaan dirina

Hiji poé Si Candrika hiber néangan kahakanan, bari angger mikiran kahayangna, hayang jadi merak. Barang ngaliwat kahiji walungan, manéhna nénjo baju merak, nambru disisi walungan. Ku manéhna di deukeutan. “Kamana anu bogana?” Si Candrika ngomong sorangan. Luak-lieuk euweuh sasaha. Buru-buru baé baju merak téh disamber, dibawa hiber kanu jauh tidinya. Clé dina tangkal anu suni. Rap baju merak téh dipaké. Logor teuing, waktu dicobaan dipaké hiber téh kokoplokan. “Kawasna mah kudu dirapet!” <br />Ieu di handap mangrupa hal pamohalan anu aya dina sempalan dongéng di luhur, iwal.…<br />

• Si Candrika hiber néangan kahakanan
• Si Candrika salin jinis jadi merak <br /><br />
• Si Candrika manggih baju merak sisi walungan<br />
• Si Candrika make baju merak kana awakna<br />
• Baju merak bisa coplok tina awak merak

Ari pok teh Si Candrika ngomong “Tunya-tanya teuing atuh!”<br />“Pilakadar nanya, wajar wéh da urang téh tatangga,” tembal si Culindra.<br />“Tatangga sih tatangga, tapi bangsa andika mah teu pantes cacampuran jeung bangsa merak. Sing ngarumasakeun manéh wé atuh, boga rupa goréng patut, bulu hideung lestreng, teu béda ti areng! Béda pisan jeung bangsa kuring mah. Sirah dimakuta kukuncung, buntut hurang-hérang, éndah taya babandinganana!”<br />Dumasar sempalan dongéng di luhur sipat Si Candrika nya éta….<br />

• rapekan
• someah
• adigung
• suranyeh
• koret

Aya carita “Nyi Roro Kidul” sumebar di masarakat. Carita saperti kitu kaasup kana dongéng….

• fabel
• prabel
• mite
• babad
• sasakala

Si Kabayan ka Puskesmas<br />Éta mah si Kabayan meni unggal poé Kemis ka Puskesmas téh, teu aya pikir kadua, sagedé carangka da buktina, geus puguh rieut ka Dokter, nyeri beuteung ka Dokter, digégél sireum ogé ka Doktér, rorombéheun ogé disuntik. Pokona mah sagala ka dokter.<br />Ayeuna duka deuk naon geus andéprok deui waé.<br />Dokter : “Aya naon deui manéh Kabayan?”<br />Kabayan: “Sumuhun badé nyungkeun landong” Ceuk si Kabayan bari palaya-peleyé.<br />“Ieu aya anak beurit di jero beuteung”<br />Dokter: “Duh karunya teuing, di dieu mah teu sadia ubarna Kabayan. Cing cobaan ayeuna mah neureuy anak ucing hirup-hirup, sangkan éta anak beurit anu dijero beuteung téh ditewak”<br />Kalimah di handap ieu anu kaasup kana kalimah parentah anu diluhur nya éta....<br />

• Aya naon deui manéh Kabayan?<br /><br />
• Ieu aya anak beurit di jero beuteung<br /><br />
• Cing cobaan ayeuna mah neureuy anak ucing hirup-hirup<br />
• Si Kabayan bari palaya-peleye.<br />
• sangkan éta anak beurit anu dijero beuteung téh ditéwak

Mana anu bener ngeunaan dongéng ieu di handap?

• Dongéng sasakala nya éta dongéng anu eusina nyaritakeun asal muasal kajadian hiji tempat, barang, sasatoan, atawa tutuwuhan.<br /><br />
• Dongéng parabel nya éta dongéng anu palakuna sasatoan sarta paripolahna dicaritakeun kawas jelema, upama baé bisa nyarita jeung ngagunakeun akal pikiran.<br />
• Dongéng mite nyaéta dongéng anu eusina nyaritakeun kajadian atawa jelema anu ngandung unsur sajarah.<br />
• Dongeng fabel nya éta dongéng anu eusina nyaritakeun jalama biasa. <br />
• Dongéng babad nya éta dongéng anu patali jeung kapercayaan masarakat.

Di Jawa Timur aya lembur anu ngaranna Bubat. Aya anu nyangka pangna dingaranan kitu téh, lantaran baheulana di dinya kungsi aya riributan nu ngabubat-babit pedang. Nyaéta dina waktu balad Sunda perang campuh jeung balad Majapait. Éta kajadian katelah baé Perang Bubat. Caritana sakumaha anu rék dicaritakeun ayeuna.<br />Waktu Prabu Hayam Wuruk dijenengkeun Jadi Raja di Karajaan Majapait, yuswana kaétang anom kénéh pisan. Malah nepi ka sawatara taun ti harita, tetep baé henteu kagungan praméswari. Éta hal ku sapangeusi karaton, katut abdi-abdina di Karajaan Majapait, dianggap ngurangan komara nu jeneng raja.<br />Ku sabab kitu, parasepuh jeung parayogi, geus ngémutan kalayan hormat, sangkan Kangjeng Raja énggal kagungan garwa. Ari walerna, sanés teu kersa kagungan garwa, nanging teu acan aya anu cop sareng manahna. Pirang-pirang putri anu gareulis, putra bupati, malah aya putra raja, anu sasatna mah bari dibaktikeun ka Sang Raja, henteu aya hiji ogé anu kamanah.<br />Nilik kana carita jeung tokohna, dongéng di luhur mangrupa dongéng….<br />

• parabel
• fabel
• mite
• legenda
• sage