LIỆT KÊ - DẤU CHẤM LỬNG; DẤU CHẤM PHẨY

Liệt kê là gì?

• Là việc sắp xếp các từ, cụm từ không theo một trình tự nào nhằm diễn tả sự phong phú của đời sống tư tưởng, tình cảm.

• Là sự xen kẽ các từ hay cụm từ nhằm thể hiện ý đồ của người viết hoặc người nói.

• Là sự sắp xếp nối tiếp các từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng tình cảm.

• Là việc kể ra hàng loạt những sự vật, sự việc quan sát được trong cuộc sống thực tế.

Phép liệt kê có tác dụng gì?

• Diễn tả sự giống nhau của các sự vật, hiện tượng.

• Diễn tả sự tương phản của các sự vật, hiện tượng.

• Diễn tả sự phức tạp, rắc rối của sự vật hiện tượng.

• Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn, những khía cạnh khác nhau của sự vật hiện tượng.

Câu văn

"Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ, vồ, vả, ngón bấm, day, chớp, búng, ngón phi, ngón rãi" dùng phép liệt kê nhằm miêu tả điều gì?

• Miêu tả tiếng đàn.

• Miêu tả tài nghệ chơi đàn của nhạc công với những ngón đàn hết sức phong phú.

• Miêu tả sự thán phục của người nghe đàn.

• Miêu tả hình dáng bên ngoài của người chơi đàn.

Xét về ý nghĩa, phép liệt kê trong câu sau thuộc loại nào?

"Tre, nữa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau, nhưng cùng một mầm non măng mọc thẳng."

(Thép Mới)

• Liệt kê không tăng tiến.

• Liệt kê tăng tiến.

"Sách của Lan để ở khắp mọi nơi trong nhà: trên giường, trên bàn học, trên giá sách, trên bàn ăn cơm, trên ghế dựa..."

Phép liệt kê trong câu văn sau có tác dụng gì?

• Nói lên tính chất khẩn trương của hành động.

• Nói lên sự phong phú của các sự vật, hiện tượng.

• Nói lên tính chất quyết liệt của hành động.

• Nói lên tính chất bề bộn của sự vật, hiện tượng.

"Cốm không phải thức quà của người vội; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ."

Dấu chấm phẩy trong câu trên được dùng để làm gì?

• Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp

• Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép.

"Thể điệu ca Huế có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng, có tiếc thương ai oán... Lời ca thong thả, trang trọng, trong sáng gợi lên tình người, tình đất nước, trai hiền gái lịch."

Dấu chấm lửng được dùng trong đoạn văn trên có tác dụng gì?

• Tỏ ý người viết diễn đạt rất khó khăn.

• Tỏ ý còn nhiều cung bậc tình cảm chưa được kể ra hết của các thể điệu ca Huế.

• Nói lên sự ngập ngừng của người viết.

• Nói lên sự bí từ của người viết.

"Ô hay, có điều gì bố con trong nhà bảo nhau chứ sao lại..."

(Đào Vũ)

Dấu chấm lửng có trong câu trên dùng để làm gì?

• Biểu bị lời nói bị bỏ dở (tránh nói, không tiện nói).

• Biểu thị lời nói bị ngắt quãng do sợ hãi.

• Biểu thị ý liệt kê chưa hết (còn muốn nói nhiều điều khác nữa).

"Cơm, áo, vợ, con, gia đình... bó buộc y."

(Nam Cao)

• Biểu thị ý liệt kê chưa hết (còn muốn nói nhiều điều khác nữa).

• Biểu bị lời nói bị bỏ dở (tránh nói, không tiện nói).

• Biểu thị lời nói bị ngắt quãng do sợ hãi.

"Dưới ánh trăng này, dòng thác nước sẽ đổ xuống làm chạy máy phát điện; ở giữa biển rộng, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trên những con tàu lớn."

(Thép Mới)

Chỉ ra công dụng của dấu chấm phẩy có trong câu trên:

• Ngăn cách các vế của câu ghép.

• Ngăn cách các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.